ანალიტიკა

გლობალური წყლის კრიზისი: ახალი რეალობა და გამოწვევები

2025 წელს წყლის დეფიციტი მსოფლიოს სხვადასხვა რეგიონში სერიოზულ ეკონომიკურ და სოციალურ პრობლემებად ყალიბდება. ბრაზილიაში სან–პაულუს შტატმა ამ გაზაფხულზე ერთ–ერთი

გლობალური წყლის კრიზისი: ახალი რეალობა და გამოწვევები

2025 წელს წყლის დეფიციტი მსოფლიოს სხვადასხვა რეგიონში სერიოზულ ეკონომიკურ და სოციალურ პრობლემებად ყალიბდება. ბრაზილიაში სანპაულუს შტატმა ამ გაზაფხულზე ერთერთი ყველაზე მძაფრი გვალვა განიცადა ბოლო ათწლეულის განმავლობაში, რასაც თან ახლდა სასმელი წყლის მარაგების შემცირება და სოფლად მყოფი მოსახლეობის მასობრივი მიგრაცია. ინდოეთში, სადაც წყლის რესურსების დაახლოებით 80% სოფლის მეურნეობისთვის გამოიყენება, მდინარეების გაშრობა და მიწისქვეშა წყლების დონის დაცემა უკვე უქმნის საფრთხეს არაერთ ფერმერულ რეგიონს, განსაკუთრებით უტარ პრადეშსა და ბიჰარს.

ევროპაშიც პრობლემები სულ უფრო შესამჩნევი ხდებაიტალიის ჩრდილოეთში, პოის მდინარის ხეობაში, წყლის დონე ბოლო ოცი წლის ყველაზე დაბალ ნიშნულს აღწევს. ეს არა მხოლოდ სოფლის მეურნეობას, არამედ ენერგიის გამომუშავებასაც აზარალებს, რადგან რეგიონი ჰიდროენერგიაზე დიდად არის დამოკიდებული. მსგავსი მდგომარეობაა ესპანეთშიც, სადაც კატალონიის ავტონომიურმა მთავრობამ წყლის მოხმარებაზე მკაცრი შეზღუდვები დააწესა.

გლობალურად, წყლის რესურსებზე ზეწოლას კიდევ უფრო ამძაფრებს ქალაქების სწრაფი ზრდა, ინდუსტრიული განვითარება და კლიმატის ცვლილების შედეგად გამოწვეული ექსტრემალური მოვლენები. მაგალითად, სამხრეთ აფრიკაში კეიპტაუნი კვლავ იმ საფრთხის წინაშე დგას, რასაცნულოვანი დღისდადგომა ჰქვიამომენტი, როცა ქალაქის სასმელი წყლის რეზერვუარები სრულად დაცარიელდება. ასეთ ვითარებაში დიდი გამოწვევაა არა მხოლოდ წყლის მოპოვება, არამედ მისი ეფექტური მართვაც: საჭიროა გაუმჯობესებული ინფრასტრუქტურა, წყლის შენახვის სისტემები და მოსახლეობის ცნობიერების ამაღლება.

საქართველო, მიუხედავად იმისა, რომ წყლის რესურსებით შედარებით უკეთეს მდგომარეობაშია (განსაკუთრებით დასავლეთ რეგიონებში), არც აქაა პრობლემა მთლიანად უგულებელყოფილი. ბოლო წლებში აღმოსავლეთ საქართველოშიკახეთსა და შიდა ქართლშიგვალვები უფრო გახშირდა, რაც აგრარულ სექტორს მნიშვნელოვნად აზარალებს. საქართველო პირდაპირ ვერ შეცვლის გლობალურ კლიმატურ პროცესებს, მაგრამ შეუძლია გააძლიეროს შიდა ადაპტაციის ზომები: უკეთესად მართოს სარწყავი სისტემები, განავითაროს წყლის შენახვის ინფრასტრუქტურა და ხელშემწყობი პოლიტიკით წაახალისოს წყლის დაზოგვა. წინააღმდეგ შემთხვევაში, მომავალში წყლის კრიზისი შესაძლოა საქართველოზეც უფრო ძლიერი დარტყმით აისახოს.