ჩინეთის უძრავი ქონების კრიზისი და სახელმწიფოს კონტროლის სტრატეგია

პეკინის უძრავი ქონების ბაზარი ბოლო წლებში მნიშვნელოვანი ცვლილებების წინაშე აღმოჩნდა. კერძო დეველოპერები, რომლებიც ათწლეულების განმავლობაში დომინირებდნენ ამ სექტორში, თანდათან სახელმწიფოს მიერ მხარდაჭერილი კომპანიების ჩრდილში ექცევიან. ჩინეთის მთავრობამ მკაცრი რეგულაციების დაწესებით მნიშვნელოვნად შეცვალა უძრავი ქონების ბაზრის დინამიკა და შედეგად, კერძო კომპანიები თანდათან იძულებულნი გახდნენ დაეთმოთ თავიანთი წილი.

სტატისტიკური მონაცემებით, პეკინის საცხოვრებელი მიწის აუქციონებზე სახელმწიფო კომპანიები ახლა დომინირებენ, მაშინ როცა 2017 წელს მათი მონაწილეობა მხოლოდ უმცირესი ნაწილი იყო. ეს ტენდენცია განსაკუთრებით 2021 წლიდან გააქტიურდა, როდესაც მთავრობამ მკაცრი საკრედიტო შეზღუდვები შემოიღო, რაც კერძო დეველოპერებისათვის დაფინანსების წყაროებს ზღუდავდა. შედეგად, მხოლოდ სახელმწიფო კორპორაციებს დარჩათ მიწების შესყიდვის საშუალება, რაც მათ უპირატესობას აძლევს ბაზარზე.

როგორც ანალიტიკოსები აღნიშნავენ, სახელმწიფოსთვის ბევრად მარტივია ბაზრის კონტროლი, თუ მიწის განაწილება მის მიერ მართული კომპანიების ხელშია. ეს მიდგომა საშუალებას აძლევს ჩინეთის მთავრობას, დაარეგულიროს მშენებლობის ტემპი, განსაზღვროს ბინების ფასი და საჭიროების შემთხვევაში, შეზღუდოს მიწოდება მოთხოვნის დასაბალანსებლად.

შედეგად, საცხოვრებელი ბინების ბაზარზე ხარისხობრივად განსხვავებული პროექტები ჩნდება. კერძო დეველოპერების დროს საცხოვრებელი კომპლექსები უფრო თანამედროვე დიზაინის იყო, აღჭურვილი მეტი კომფორტით, ხოლო სახელმწიფო კომპანიების მიერ აშენებული ბინები უფრო მკაცრი სტანდარტებით და შედარებით კონსერვატიული დიზაინით გამოირჩევა. თუმცა, ბაზარზე მთავარი დისკუსიის თემა კვლავ რჩება ფასები და მათი ხელმისაწვდომობა მოსახლეობისათვის.

ჩინეთის უძრავი ქონების კრიზისი მხოლოდ სამშენებლო სექტორს არ ეხება. ადგილობრივი მთავრობები, რომლებიც მიწის გაყიდვებით მნიშვნელოვან შემოსავალს იღებდნენ, ახლა ფისკალური პრობლემების წინაშე აღმოჩნდნენ. კერძო დეველოპერების უკანდახევამ და აუქციონებში სახელმწიფო კომპანიების დომინირებამ, შემოსავლების ნაკლებობა გამოიწვია, რაც შესაძლოა უფრო ფართომასშტაბიან ეკონომიკურ პრობლემად გადაიქცეს.

მეორეს მხრივ, მთავრობის ჩარევა და სახელმწიფო კომპანიების გავლენის ზრდა გარკვეულ სტაბილურობასაც უზრუნველყოფს. ხელისუფლება ამ გზით ცდილობს, თავიდან აიცილოს კერძო დეველოპერების მიერ გაკოტრებული პროექტების ჭარბი რაოდენობა, რაც 2021 წლიდან დიდი გამოწვევაა ქვეყანაში. თუმცა, ეს მოდელი არ არის კრიტიკის გარეშე – ანალიტიკოსები შიშობენ, რომ ნაკლები კონკურენციის პირობებში, სამშენებლო სექტორი შესაძლოა ნაკლებად ინოვაციური გახდეს.

მიუხედავად იმისა, რომ ჩინეთის მთავრობა ცდილობს უძრავი ქონების ბაზრის სტაბილიზაციას, კრიზისის გადაჭრის გრძელვადიანი პერსპექტივა კვლავ ბუნდოვანია. პეკინის მაგალითი აჩვენებს, რომ სახელმწიფო კონტროლი უფრო გაძლიერდება, თუმცა ეს პროცესი დაკავშირებულია რიგ სირთულეებთან. კერძო დეველოპერების როლის შემცირება და სახელმწიფო კომპანიების გავლენის ზრდა შესაძლოა დროებით ეფექტური იყოს, მაგრამ თუ არ შეიქმნება მდგრადი ფინანსური მოდელი, ეს შესაძლოა ეკონომიკისთვის დამატებით გამოწვევად იქცეს.

ამ ყველაფრის ფონზე, ჩინეთის უძრავი ქონების ბაზარი კვლავ რჩება დიდი გაურკვევლობის წინაშე, სადაც სახელმწიფოს მიერ მართული კომპანიების გავლენა უფრო და უფრო იზრდება, მაშინ როცა კერძო სექტორი ნელ–ნელა სცილდება ბაზრიდან. მთავარ გამოწვევად რჩება ბინების ხელმისაწვდომობა მოსახლეობისათვის, რადგან არსებული მიდგომა შესაძლოა საცხოვრებლის ფასების სტაბილიზაციას უწყობდეს ხელს, მაგრამ საბოლოოდ, ეკონომიკურ განვითარებას აფერხებდეს.