ჩინეთის რობოტები: მომავლის  მეომრები და ეკონომიკური უპირატესობის საყრდენი

ბოლო წლების მანძილზე ჩინეთმა ტექნოლოგიური სამყაროს არაერთ ფრონტზე შეტევა განახორციელა. თუმცა, არც ერთი მიმართულება არ არის ისეთი სიმბოლური და სტრატეგიულად მნიშნელოვანი, როგორიც არის რობოტიკის ინდუსტრია. დღეისათვის ჩინეთის წარმოებული რობოტები არა მხოლოდ ქარხნებში ასრულებენ მძიმე და რთულ სამუშაოს, არამედ ცეკვავენ, ქალაქების მშენებლობაში მონაწილეობენ და, რაც ყველაზე საკამათოა, ავტომატური იარაღებით აღჭურვილნი სამხედრო წვრთნებში იბრძვიან. პეკინი რობოტიკის სექტორს მომავალ ტექნოლოგიურ დომინაციაში გარდამტეხ ძალად განიხილავს და როგორც ჩანს, ამ მიზნისკენ სწრაფვა უფრო მტკიცე და მასშტაბურია, ვიდრე ბევრს ეგონა.

ჰანგჯოუში დაფუძნებული კომპანია Unitree Robotics უკვე იქცა ჩინური ტექნოლოგიური პროგრესის სიმბოლოდ. თუ 2023 წელს “DeepSeek”-ის ხელოვნური ინტელექტი გახდა ჩინეთის პასუხი ChatGPT-ზე, ახლა Unitree არის მისი რობოტიკის ეკვივალენტი. კომპანიამ უკვე დაიკავა მსოფლიო ბაზრის 60% ოთხფეხა რობოტების მიმართულებით და გახდა კონკურენტი ისეთი გიგანტებისა, როგორიცაა Boston Dynamics.

Unitree-ის რობოტები არა მხოლოდ ინდუსტრიული ქარხნების ავტომატიზაციის ნაწილად იქცა, არამედ მასობრივი კულტურის სცენაზეც გამოჩნდნენ — მათ ცეკვავენ ტრადიციულ ტანსაცმელში სატელევიზიო შოუებში, მონაწილეობდნენ პეკინის ზამთრის ოლიმპიადაში და ამერიკულ სუპერბოულზეც Jason Derulo-სთან ერთად გამოჩნდნენ. ეს ყველაფერი მხოლოდ ერთი მიმართულებაა იმ მრავალმხრივი გეგმისა, რომლის მიზანიც არის ჩინეთის გარდაქმნა მაღალტექნოლოგიური სუპერძალად.

რობოტიკის სექტორის ზრდა ჩინეთში შემთხვევითი არ არის. ამის უკან დგას სახელმწიფო დონეზე კოორდინირებული პოლიტიკა, რომელიც რობოტიკას და ხელოვნურ ინტელექტს ეროვნული უსაფრთხოებისა და ეკონომიკური ზრდის ძრავად განიხილავს. წლევანდელ პოლიტიკურ “ორმაგ სესიებზე“, რომლებიც ჩინეთის წლის ყველაზე მასშტაბური პოლიტიკური შეხვედრებია, პირველად გაისმა ტერმინი “ინტელექტუალური რობოტები” სახელმწიფოს დღის წესრიგში. ამას თან ახლდა 13 მილიარდი დოლარის ახალი სახელმწიფო ფონდის შექმნა, რომელიც პირდაპირ რობოტიკისა და AI-ის განვითარებას მოხმარდება. შენჟენმა და გუანძოუმ კი საკუთარი რეგიონული ფონდებიც დააფუძნეს.

ამ მასშტაბური მხარდაჭერის შედეგი უკვე თვალსაჩინოა: ჩინეთში ამჟამად ნახევარ მილიონზე მეტი “ჭკვიანი რობოტის” კომპანიაა რეგისტრირებული, რაც 2020 წელთან შედარებით სამჯერ მეტია. თუმცა, ექსპერტების თქმით, რაოდენობაზე უფრო მნიშვნელოვანი ის სისტემური სტრატეგიაა, რომელიც სხვადასხვა ტექნოლოგიური სფეროს ინტეგრაციით იქმნება — ბატარეების განვითარება, მანქანათმშენებლობა და AI ერთმანეთთან მჭიდროდ დაკავშირებული სფეროებია, რაც საბოლოო ჯამში ქმნის ერთიან ბაზისს რობოტიკის სწრაფი განვითარებისთვის.

Unitree-ის დამფუძნებელი, 1990 წელს დაბადებული ვანგ სინგსინგი, დღეს ჩინეთის ტექნოლოგიური ელიტის შუაგულშია მოქცეული. მისი პროტოტიპი ოთხფეხა რობოტის შესახებ ჯერ კიდევ სამაგისტრო სწავლის პერიოდში გახდა ცნობილი, და მალევე დააარსა კომპანია, რომლის მისიაა: “ადამიანების გათავისუფლება მონოტონური შრომისგან.” მისი ხედვით, მომავალში ჰუმანოიდ რობოტებს შეეძლებათ მთლიანად გადააწყონ ინდუსტრიული სექტორი, სოფლის მეურნეობა და მშენებლობა — მათ შორის, შექმნან ქალაქები ნულიდან, ათასობით რობოტის მეშვეობით.

ამის მიღმა იმალება კონკურენტული ფასების სტრატეგიაც — Unitree-ის რობოტი ძაღლი 1,600 დოლარი ღირს, ხოლო ჰუმანოიდი 16,000, მაშინ როდესაც ამერიკული Boston Dynamics-ის მოდელები 75,000 დოლარზე მაღლა იწევს. ეს ჩინეთის ფართო ეკონომიკური სტრატეგიის ნაწილია: ინოვაციის მასობრივი დაბალფასიანი ინდუსტრიალიზაცია. სახელმწიფო ამ მიმართულებით არამხოლოდ ტექნოლოგიაში დებს ფულს, არამედ მთელი ეკოსისტემის განვითარებაში — რაც მათ საშუალებას აძლევს, გაიმარჯვონ კონკურენციაში არა მხოლოდ ხარისხით, არამედ მასშტაბითა და ფასითაც.

თუმცა, ამ ტექნოლოგიურ პროგრესს ბნელი მხარეც აქვს — განსაკუთრებით მაშინ, როცა საქმე ეხება სამხედრო დანიშნულებას. ჩინური სახელმწიფო მედიის მიერ გავრცელებულმა ვიდეომ, რომელშიც Unitree-ის რობოტი ძაღლი ავტომატური იარაღით მონაწილეობს სამხედრო წვრთნებში, გააჩინა სერიოზული კითხვები ტექნოლოგიის ეთიკურ და გეოპოლიტიკურ შედეგებზე. მიუხედავად იმისა, რომ კომპანია ირწმუნება, სამხედროებისთვის არ ყიდის ტექნოლოგიას და ხელი მოაწერა საერთაშორისო დეკლარაციას რობოტების არაიარაღებად გამოყენების შესახებ, ფაქტები მაინც აჩვენებს სახელმწიფოსა და კომპანიის მჭიდრო კავშირს.

ამასობაში, აშშ–ის პოლიტიკოსები უკვე აფრთხილებენ საზოგადოებას ტექნოლოგიური ჩამორჩენის საფრთხეზე. ვაშინგტონში განგაშის ზარებია და ზოგიერთი სენატორი პირდაპირ ამბობს, რომ თუ ამერიკა დაკარგავს ამ ტექნოლოგიურ რბოლაში ლიდერობას, მისი ჯარები ომის ველზე ფატალურ პოზიციაში აღმოჩნდებიან. ეს არ არის მხოლოდ სამომავლო ვარაუდი — ეს არის უკვე მიმდინარე კონკურენცია, სადაც ტექნოლოგია შეიძლება გახდეს ყველაზე გადამწყვეტი იარაღი.

ვანგ სინგსინგისთვის კი რობოტების მიზანი გაცილებით მარტივია: ადამიანების გათავისუფლება რუტინული შრომისგან და მათთვის არჩევანის თავისუფლების მიცემა — იმუშაონ, თუ სურთ, ან უბრალოდ გაერთონ. მისი სიტყვებით, „მომავალში, ყველას შეეძლება გააკეთოს ის, რაც სურს.“

დღეს კი, როცა ჩინეთი რობოტების არმიას ქმნის — ცეკვისთვის, მშენებლობისთვის და შესაძლოა, ბრძოლისთვის — დანარჩენმა მსოფლიომ უნდა გადაწყვიტოს: როგორ უპასუხოს ამ ტექნოლოგიურ გამოწვევას და როგორი მომავალი უნდა მოაწყოს ადამიანისთვის, რომელსაც თანაბრად ემუქრება და აინტერესებს მისი რკინის ალტერნატივა.

მომზადებულია- „ვაშინგტონ პოსტის“ მასალების მიხედვით