შიდა ტურიზმის ცვლილებების პულსი: რატომ იკლებს ვიზიტორთა აქტივობა და ხარჯები საქართველოში

2025 წლის პირველ კვარტალში საქართველოს შიდა ტურიზმის სექტორი ახალ რეალობას ეჯახება, სადაც ციფრები არა მხოლოდ ინდივიდუალური გადაადგილებების ტენდენციას, არამედ მთლიან ეკონომიკურ და სოციალურ ფონს ასახავს. სტატისტიკის ეროვნული სამსახურის უახლესი მონაცემები ადასტურებს, რომ 15 წლის და უფროსი ასაკის ადგილობრივი ვიზიტორების საშუალო თვიური რაოდენობა 1 262 400-მდე ჩამოვიდა, თუმცა ეს მაჩვენებელი წინა წელთან შედარებით 1.2 პროცენტით არის შემცირებული. ამავე დროს, ვიზიტების საშუალო თვიურმა რაოდენობამ 1 506 800-ს მიაღწია, რაც 3.1 პროცენტით ნაკლებია გასული წლის ანალოგიურ პერიოდთან შედარებით. ეს კლება ადასტურებს, რომ ქვეყნის მასშტაბით მოსახლეობის აქტივობა გარკვეულად შესუსტდა და ადამიანების გადაადგილება, რაც სულ ცოტა ხნის წინ ყოველდღიურობის ჩვეულებრივ ნაწილად ითვლებოდა, დღეს ახალი გამოწვევების წინაშეა.

მნიშვნელოვნად შემცირებულია ტურისტული ტიპის ვიზიტებიც – თვეში საშუალოდ 623 600 ვიზიტია, რაც თითქმის 10 პროცენტით ჩამორჩება გასული წლის მონაცემებს. ციფრები მიუთითებს იმაზე, რომ ადამიანები ან აღარ გეგმავენ აქტიურად დასვენებას, ან ამის შესაძლებლობები სხვადასხვა ეკონომიკური თუ სოციალური მიზეზით აქვთ შეზღუდული. განსაკუთრებული ყურადღება ექცევა ვიზიტორთა ასაკობრივ და გენდერულ განაწილებას: ყველაზე აქტიური ჯგუფი ისევ 31-50 წლის ადამიანები არიან, რომლებიც ქვეყნის შიდა გადაადგილებების 36 პროცენტს უზრუნველყოფენ, ხოლო ვიზიტორთა 55 პროცენტი ქალია. ეს ბალანსი კიდევ ერთხელ უსვამს ხაზს, რომ ქვეყანაში შიდა ტურიზმი მნიშვნელოვანწილად დამოკიდებულია სამუშაო და ოჯახის მქონე მოსახლეობაზე, ასევე ქალების მზარდ სოციალურ აქტივობაზე.

რეგიონული განაწილებაც მრავლისმეტყველია – ყოველი მესამედი ვიზიტორი თბილისიდანაა, რაც მის ეკონომიკურ და სოციალურ ცენტრად ქცევას უსვამს ხაზს. იმერეთის, რაჭა–ლეჩხუმისა და ქვემო სვანეთის წილი ასევე მნიშვნელოვანია, თითოეული 15.6 პროცენტს შეადგენს, აჭარა და ქვემო ქართლი კი 9.1-9.1 პროცენტით წარმოდგენილია. დანარჩენი რეგიონები შედარებით ნაკლებ წილს იკავებენ, რაც განსხვავებულ ტურისტულ და ეკონომიკურ გარემოზე მიუთითებს. ამასთან, ვიზიტების უმრავლესობა – 53.6 პროცენტი – მეგობრებისა და ნათესავების მონახულების მიზნით ხორციელდება, რაც ხაზს უსვამს საქართველოს ტრადიციული სოციალური ქსოვილის სიმტკიცეს და ოჯახური ურთიერთობების მნიშვნელობას.

ყველაზე მეტი ვიზიტი თბილისსა და იმერეთში ფიქსირდება, სადაც თვეში საშუალოდ 378.2 ათასი და 328.4 ათასი ვიზიტი ხორციელდება. ეს მონაცემები ამ რეგიონებისადმი განსაკუთრებულ ინტერესს ადასტურებს და კიდევ ერთხელ გამოყოფს მათ როგორც ქვეყნის შიდა ტურიზმის მთავარ ცენტრებს. ფინანსური სურათიც საკმაოდ დამაფიქრებელია – 2025 წლის პირველ კვარტალში შიდა ტურიზმში გაწეული საშუალო თვიური ხარჯების მოცულობა 242.4 მილიონ ლარამდე დაეცა, რაც გასული წლის ანალოგიურ მაჩვენებელზე 8.8 პროცენტით ნაკლებია. ვიზიტზე საშუალო ხარჯიც შემცირებულია – ახლა ეს რიცხვი 160.8 ლარს შეადგენს, რაც 5.9 პროცენტით დაბალია წინა წელთან შედარებით. ეს ცვლილებები პირდაპირ ასახავს ეკონომიკური მდგომარეობის ცვლილებას და აჩვენებს, რომ მოსახლეობის ფინანსური შესაძლებლობები შესამჩნევად შეიცვალა.

საბოლოოდ, შიდა ტურიზმის სფეროში დღეს ისეთი სურათი ყალიბდება, სადაც აუცილებელი გადაადგილებები და სოციალური ურთიერთობები დომინირებს, ხოლო რეკრეაციული, დასვენებისა და გართობის მოტივაციით განხორციელებული ვიზიტები მნიშვნელოვნად იკლებს. ეკონომიკური გამოწვევები და ცხოვრების ტემპის ცვლილება ერთობლივად განსაზღვრავს ახალ ტრენდებს, სადაც შიდა ტურიზმის სეგმენტი უფრო მეტად დამოკიდებულია სოციალურ საჭიროებებსა და ოჯახურ გარემოზე. სახელმწიფოსა და ბიზნეს სექტორის მთავარი ამოცანა სწორედ ამ ცვლილებებში სწორი ბალანსის მოძებნაა, რათა შიდა ტურიზმი მომავალშიც ქვეყნის ეკონომიკური და სოციალური განვითარების ერთ–ერთ საყრდენად დარჩეს.