ოქროს ფასის ზრდა და დივერსიფიკაციის სტრატეგია: როგორ გაიზარდა საქართველოს სავალუტო რეზერვები 2025 წლის მარტში

2025 წლის მარტი საქართველოს სავალუტო რეზერვებისთვის გამორჩეულად პოზიტიური თვე აღმოჩნდა. საქართველოს ეროვნულმა ბანკმა გამოაქვეყნა სტატისტიკა, რომელიც ცხადყოფს, რომ სავალუტო რეზერვებმა 4.245 მილიონი დოლარით მოიმატა და 3.133 მილიარდ დოლარს მიაღწია, მაშინ როდესაც თებერვლის ბოლოს მაჩვენებელი 3.129 მილიარდ დოლარს შეადგენდა. თუმცა ეს მხოლოდ ერთი ნაწილია იმ მთლიან სურათისა, რომელიც გვიჩვენებს ეროვნული ბანკის პოლიტიკის ეფექტიანობას და გლობალური ფინანსური ბაზრების გავლენას საქართველოზე.

მნიშვნელოვანი ზრდა დაფიქსირდა საერთაშორისო სავალუტო რეზერვებშიც — ისინი მარტში 76.8 მილიონი დოლარით გაიზარდა და ჯამში 4.3 მილიარდ დოლარს გაუტოლდა. მსგავსი მატება ხშირად გვაფიქრებინებს, რომ ამას მხოლოდ ეროვნული ბანკის მონეტარულ პოლიტიკასთან აქვს კავშირი, თუმცა რეალობა კიდევ უფრო მრავალშრიანია. ამ ზრდის ძირითადი მამოძრავებელი ოქროს ფასების მკვეთრი ზრდა აღმოჩნდა, რამაც სებ–ს ოქროს რეზერვების ღირებულება მარტის თვეში 64.4 მილიონი დოლარით გაუზარდა. შედეგად, 2025 წლის მარტისთვის, ოქროს წილი მთლიან საერთაშორისო რეზერვებში 16.6 პროცენტს — 714.9 მილიონ დოლარს — აღწევს.

საინტერესოა ისიც, რომ თუ გავითვალისწინებთ ოქროს შესყიდვის პერიოდიდან დღემდე ცვლილებებს, აღმოჩნდება, რომ მონეტარული ოქროს ღირებულება დაახლოებით 195 მილიონი დოლარით არის გაზრდილი. ეს ფაქტი არა მხოლოდ ეროვნული ბანკის სისწრაფესა და გლობალურ ტენდენციებზე მორგების უნარს უსვამს ხაზს, არამედ იმ სტრატეგიულ მიდგომასაც, რომელიც რეზერვების დივერსიფიკაციას გულისხმობს. სხვა სიტყვებით რომ ვთქვათ, ეროვნული ბანკი წარმატებით ცდილობს რისკების განაწილებას და მხოლოდ ერთ აქტივზე დამოკიდებულების თავიდან აცილებას — რაც გრძელვადიან პერსპექტივაში ქვეყნის ფინანსური მდგრადობის მნიშვნელოვანი გარანტიაა.

რეზერვების შემადგენლობაც საინტერესო სურათს გვთავაზობს. ეროვნული ბანკის მონაცემებით, მარტის მდგომარეობით, 2.380 მილიარდი დოლარი ფასიან ქაღალდებშია განთავსებული, რაც მიუთითებს სტაბილურ და ლიკვიდურ ინსტრუმენტებში ინვესტირებაზე. ხოლო ნაღდი ფულის სახით, სებ 753.6 მილიონ დოლარს ფლობს, რაც შესაძლოა სხვადასხვა სახის საგარეო შოკების საპასუხო მექანიზმადაც იყოს გათვლილი.

მიუხედავად იმისა, რომ ეროვნული ბანკი ყოველთვიურად აქვეყნებს განახლებულ მონაცემებს, უკვე არსებულმა მაჩვენებლებმა ნათლად აჩვენა რამდენიმე ძირითადი ტენდენცია: საქართველოს სავალუტო რეზერვების ზრდა სტრატეგიული და განზრახულია; ოქროს გლობალური ფასი კვლავ რჩება ერთ–ერთ ძლიერ ფაქტორად ეროვნული აქტივების ღირებულების გაზრდაში;