ელექტრონული სპორტის გამოღვიძება საქართველოში: eSports-ის ჩუმი ზრდა ახალ ეტაპზე გადადის

საქართველოში ელექტრონული სპორტის (eSports) განვითარება ჯერ კიდევ საწყის ეტაპზეა, თუმცა რამდენიმე მნიშვნელოვანი სიგნალი მიუთითებს იმაზე, რომ ეს ინდუსტრია უკვე გადააბიჯებს მხოლოდ გართობის ფარგლებს. მსოფლიოში ელექტრონულ სპორტს 2024 წელს დაახლოებით 640 მილიონი მაყურებელი ჰყავს, ხოლო ბაზრის წლიური ღირებულება $2.13 მილიარდს აღწევს, რასაც ექსპერტები 2030 წლისთვის $7.46 მილიარდამდე ზრდას უწინასწარმეტყველებენ (Precedence Research, 2024).

ადგილობრივი სივრცე ჯერ კიდევ დომინირებულად მოყვარულ დონეზეა, თუმცა ქართულ გუნდებს უკვე აქვთ მონაწილეობა მიღებული ისეთ ტურნირებში, როგორიცაა PUBG Mobile Pro League და Valorant Contenders. მაგალითად, ქართული eSports გუნდი Midnight Gaming 2023 წელს PUBG Mobile-ის ევროპის ლიგაზე მეხუთე ადგილზე გავიდა, რაც მნიშვნელოვანად აღიქმება რეგიონული მასშტაბით.

ინფრასტრუქტურული მხარდაჭერა ჯერ კიდევ ფრაგმენტულია. უმეტესწილად აქტივობები იგეგმება კერძო სექტორის მიერ. მაგალითად, Georgian Esports Federation (GEF) პერიოდულად ატარებს ადგილობრივ ტურნირებს, თუმცა სისტემური დაფინანსება ან განათლებაში ინტეგრაცია თითქმის არ არსებობს.

სამაგიეროდ, ტექნიკური ბაზა სწრაფად ვითარდება. საქართველოში ინტერნეტსივრცის ხელმისაწვდომობა მნიშვნელოვნად გაუმჯობესდა — „საქსტატის“ 2024 წლის მონაცემებით, მოსახლეობის 91.5%-ს ინტერნეტზე წვდომა აქვს. განსაკუთრებით მაღალი მაჩვენებელი ფიქსირდება 15-34 წლამდე ასაკობრივ ჯგუფში, სადაც რეგულარულად ონლაინ თამაშებს 70%-ზე მეტი იყენებს. ეს ციფრები წარმოადგენს პოტენციურ ბაზას, რომელიც ჯერ სრულად არ არის ათვისებული.

მსოფლიო გამოცდილება აჩვენებს, რომ eSports ზრდის არა მხოლოდ გართობის, არამედ ეკონომიკური აქტივობის სფეროებსაც. მაგალითად, აშშ–ის ჯორჯიის შტატში ესპორტის ინდუსტრიის წლიური ღირებულება $750 მილიონს აჭარბებს და 200-ზე მეტი სტუდია ფუნქციონირებს (Georgia Game Developers Association, 2023). გარდა ამისა, 2024 წელს ჩატარებული Esports World Cup-ის პრიზების ფონდი რეკორდულ $62.5 მილიონს აღწევდა (Esports World Cup Foundation, 2024), რაც მაჩვენებელია იმისა, თუ რა მასშტაბზეა ასული ეს სფერო გლობალურად.

საქართველოში მსგავსი პროგრამები ჯერ არ არსებობს, თუმცა რამდენიმე კერძო სკოლა და აკადემია უკვე ცდილობს ტრენინგ–პლატფორმების განვითარებას. მნიშვნელოვანი წინაპირობა იქნება, თუ პროფესიული განათლების სისტემაში შეიქმნება სპეციალიზებული კურსები, მაგალითად, თამაშის დიზაინში, სტრიმინგ მენეჯმენტში ან კონკურენტულ გეიმინგში.

ამ ფონზე აქტიური ხდება ქართული თამაშების დეველოპერებიც — სტუდიები, როგორიცაა Volt Games და Next Stage, მცირე თამაშების გაშვებასთან ერთად უკვე ფიქრობენ მრავალმომხმარებლიანი პროექტების შექმნაზე, რაც, თავის მხრივ, ინდი–სცენის და eSports-ის ინტეგრაციასაც აჩქარებს.

მთავარი გამოწვევებია სახელმწიფო რეგულაციის არქონა, პროფესიული განათლების დეფიციტი და საზოგადოების განსხვავებული დამოკიდებულება თამაშების მიმართ. მიუხედავად ამისა, ციფრული ინფრასტრუქტურის ზრდა, მაღალი ინტერნეტწვდომა და ახალგაზრდა, ტექნოლოგიურად ორიენტირებული მოსახლეობა ქმნის მდგრად საფუძველს eSports ინდუსტრიის სწრაფი განვითარებისათვის.