ელექტრომობილების იმპორტი საქართველოში რეკორდულ ნიშნულზეა

საქართველოში ელექტრომობილების იმპორტმა უპრეცედენტო მასშტაბებს მიაღწია. სტატისტიკის ეროვნული სამსახურის („საქსტატი“) მონაცემებით, მიმდინარე წლის იანვარ–თებერვალში ქვეყანაში იმპორტირებულია 927 ერთეული ელექტრომობილი, რომელთა ჯამურმა ღირებულებამ 16,388 მილიონი აშშ დოლარი შეადგინა. ეს მაჩვენებელი ისტორიულ მაქსიმუმს წარმოადგენს და თითქმის 100%-ით აღემატება გასული წლის ანალოგიურ მონაცემებს, როდესაც იმპორტირებული ელექტრომობილების რაოდენობა მხოლოდ 465 ერთეულს შეადგენდა, მათი ჯამური ღირებულება კი 9,496 მილიონი აშშ დოლარი იყო.

ელექტრომობილების იმპორტის ბოლოდროინდელი ტრენდი ნათლად ასახავს ქართველი მომხმარებლის მზარდ ინტერესს ეკოლოგიურად სუფთა ტრანსპორტის მიმართ. თუ წარსული წლების მონაცემებს გავაანალიზებთ, ნათლად ჩანს, რომ ელექტრომობილების იმპორტის მასშტაბი საკმაოდ მოკლე დროში დრამატულად გაიზარდა. მაგალითად, 2017 წელს იანვარ–თებერვლის პერიოდში ქვეყანაში მხოლოდ 10 ერთეული ელექტრომობილი შემოვიდა, რომლის საერთო ღირებულება მხოლოდ 85,3 ათასი აშშ დოლარი იყო. შედარებისთვის, მიმდინარე წლის იგივე პერიოდის მონაცემები თითქმის ასჯერ მეტია რაოდენობრივად და თითქმის ორასჯერ მეტია ფინანსური თვალსაზრისით.

საინტერესოა ისიც, რომ იმპორტირებული ავტომობილების საშუალო ღირებულება, წლიდან წლამდე მნიშვნელოვნად იცვლება. ამ ეტაპზე ერთი იმპორტირებული ელექტრომობილის საშუალო ღირებულება 17,7 ათასი აშშ დოლარია, რაც წინა წლის მაჩვენებელთან (20,4 ათასი აშშ დოლარი) შედარებით შედარებით დაბალია. ამ მაჩვენებლის შემცირება სავარაუდოდ გამოწვეულია ელექტრომობილების ბაზარზე კონკურენციის გაძლიერებით, მიწოდების არხების გაფართოებით და უფრო ხელმისაწვდომი მოდელების გამოჩენით.

ელექტრომობილების იმპორტის ძირითადი წყარო ამერიკის შეერთებული შტატებია, საიდანაც საქართველოში მიმდინარე წლის პირველ ორ თვეში შემოვიდა 702 ერთეული, საერთო ღირებულებით 10,261 მილიონი აშშ დოლარი. ეს მონაცემები ნათლად ასახავს, რომ ქართველი მომხმარებლები პრიორიტეტს ამერიკული ბაზრის ელექტრომობილებს ანიჭებენ, რაშიც გადამწყვეტ როლს Tesla-ს, Chevrolet-ის და Ford-ის ელექტრომობილების პოპულარობა თამაშობს.

მეორე ადგილზე იმპორტიორი ქვეყნებიდან ჩინეთი აღმოჩნდა – 100 ელექტრომობილით, საერთო ღირებულებით 2,155 მილიონი აშშ დოლარი. ჩინური ელექტრომობილები ფასისა და ხარისხის თანაფარდობით საკმაოდ მიმზიდველია, რაც ადგილობრივ ბაზარზე მათ პოპულარობას ზრდის. ბელგიიდან კი 40 ერთეული ელექტრომობილი შემოვიდა, რომლის ღირებულებამ 1,611 მილიონი აშშ დოლარი შეადგინა. აღსანიშნავია, რომ ევროპული ბაზრიდან ელექტრომობილების იმპორტიც ნელ–ნელა იზრდება, რაც განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია საქართველოს ევროკავშირთან ეკონომიკური ინტეგრაციის ფონზე.

პირველი ხუთეულის ბოლო ორი ადგილი იაპონიას (35 ერთეული, 239,3 ათასი აშშ დოლარი) და გერმანიას (24 ერთეული, 1,303 მილიონი აშშ დოლარი) უკავიათ. გერმანული ელექტრომობილების საშუალო ღირებულება საგრძნობლად აღემატება იაპონურს, რაც სავარაუდოდ გამოწვეულია ისეთი პრემიუმ კლასის ბრენდებით, როგორებიცაა Audi, BMW და Mercedes-Benz.

ელექტრომობილების იმპორტის ზრდის ტენდენცია მიუთითებს, რომ საქართველოში ეკოლოგიური ტრანსპორტის კულტურა ეტაპობრივად მკვიდრდება. გარდა ამისა, იმპორტის რეკორდული მაჩვენებლები მეტყველებს მომხმარებლის მზარდ ინტერესზე გარემოს დაცვის და მდგრადი განვითარების მიმართულებით. ამასთან, იმპორტირებული ავტომობილების დაბალი საშუალო ფასი კიდევ უფრო მეტად გაზრდის მოთხოვნას და კიდევ უფრო დააჩქარებს საქართველოში ელექტრომობილების პოპულარიზაციას.

თუმცა უნდა აღინიშნოს, რომ იმპორტის ასეთი ზრდა, გარდა დადებითი ეფექტებისა, გარკვეულ გამოწვევებსაც ქმნის, მაგალითად, ინფრასტრუქტურული და სატრანსპორტო სისტემების ადაპტირების საჭიროებას. ელექტრომობილების სწრაფი გავრცელება დამატებითი ზეწოლა იქნება ელექტროენერგიის მიწოდების ქსელებზე და დასამუხტი სადგურების ქსელის გაფართოებას საჭიროებს, რაც საქართველოს ენერგოსისტემისთვის მნიშვნელოვანი გამოცდა იქნება.