რეკორდული ზრდა სამშენებლო და სარემონტო მასალების ბაზარზე – რა ცვლის სექტორის დინამიკას საქართველოში

2024 წელი საქართველოს სამშენებლო და სარემონტო მასალების ბაზრისთვის რეალური რეკორდების წელია: წლიურმა შემოსავლებმა 5.7 მილიარდ დოლარს მიაღწია, რაც წინა წელთან შედარებით თითქმის 10%-იანი ზრდაა. ამ დინამიკის უკან რამდენიმე მძლავრი ეკონომიკური და სოციალური ტრენდი იდგა — მათ შორის მშენებლობის განვითარება, უძრავი ქონების გაყიდვების  ზრდა და ურბანიზაციის ახალი ტალღა. როგორც ჩანს, საქართველოს მშენებლობის ბუმი ფართო კონტურებს იძენს და ამ პროცესს თან ახლავს მასალებზე და დამატებით სექტორებზე მოთხოვნის მატება.

ბაზრის სტრუქტურა სეგმენტების მიხედვით განსხვავებულია: უმსხვილესი წილი სარემონტო მასალებზე მოდის, სადაც შემოსავლები 2.5 მილიარდ დოლარს აღწევს, სამშენებლო მასალების ქვესექტორის შემთხვევაში კი ეს მაჩვენებელი 2.1 მილიარდ დოლარს უტოლდება. საყოფაცხოვრებო ტექნიკისა და ავეჯის სეგმენტებში შემოსავლები შედარებით მცირეა, თუმცა მათი წილიც წლიდან წლამდე სტაბილურად იზრდება.

საქართველოში ადგილობრივი წარმოების როლი განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია სამშენებლო მასალების მიმართულებით, სადაც გაყიდვების თითქმის ორი მესამედი (66.7%) სწორედ საქართველოში დამზადებულ პროდუქციაზე მოდის. ეს უპირველესად ტრანსპორტირების ხარჯების სიმაღლითა და იმპორტის ეკონომიკური არამომგებიანობით არის განპირობებული. ამის საპირისპიროდ, სარემონტო მასალებისა და ავეჯის ბაზარზე იმპორტის წილი ძალიან მაღალია: სარემონტო მასალებში 82.3%, ავეჯში კი 76.7%. საყოფაცხოვრებო ტექნიკაში ადგილობრივი წარმოება თითქმის არ ფიქსირდება – ამ მიმართულებით ბაზარი მთლიანად იმპორტზეა დამოკიდებული, გამონაკლისია მხოლოდ წყლის გამაცხელებლები, რომლებიც, თავის მხრივ, ძირითადად ექსპორტზე გადის.

იმპორტის გეოგრაფიულ განაწილებაში თურქეთი ლიდერობს — სამშენებლო და სარემონტო მასალების თითქმის მესამედი სწორედ ამ ქვეყნიდან შემოდის. ჩინეთის წილი 19.2%-ია, რუსეთიდან კი 10.2% მოდის. მნიშვნელოვნად არის წარმოდგენილი ირანი, აზერბაიჯანი, იტალია და გერმანია. ასეთი მრავალფეროვნება ბაზრის ფასების ფორმირებაზეც ახდენს გავლენას: სარემონტო მასალების ფასები იმპორტზე მაღალი დამოკიდებულების გამო შედარებით მერყევი იყო და საერთაშორისო ფაქტორების ცვლილებაზე უფრო სწრაფად რეაგირებდა, მაშინ როცა სამშენებლო მასალების ფასები შედარებით სტაბილურად და თანმიმდევრულად იზრდებოდა.

მნიშვნელოვანია, რომ როგორც ადგილობრივი წარმოების ზრდა, ასევე იმპორტის დივერსიფიკაცია ქვეყნისთვის გრძელვადიან სტრატეგიულ უპირატესობად იქცევა. ამასთან, ბაზრის მოცულობის ზრდას განაპირობებს არა მხოლოდ მიმდინარე მშენებლობების ბუმი, არამედ საყოფაცხოვრებო სეგმენტში მზარდი მოთხოვნა თანამედროვე, ხარისხიან მასალებსა და ავეჯზე. ამას ემატება ისიც, რომ საქართველოში, რეკორდული სამშენებლო ნებართვების და უძრავი ქონების გაყიდვების ფონზე, სამშენებლო და სარემონტო მასალებზე მოთხოვნის ტენდენცია ზრდას მომავალშიც გააგრძელებს.

ამრიგად, სამშენებლო და სარემონტო მასალების სექტორი ქართულ ეკონომიკაში ერთ–ერთ ყველაზე დინამიურ და სწრაფად მზარდ მიმართულებად ყალიბდება. ეს არა მხოლოდ მშენებლობის და რემონტის სტატისტიკის რეალური მატებაა, არამედ ეკონომიკური სტრუქტურის, ბაზრის მოთხოვნისა და გრძელვადიანი სტრატეგიული განვითარებისთვის მნიშვნელოვანი ტენდენციაა