საქართველოში პურის მოხმარების მაჩვენებლები
პური საქართველოში ერთ-ერთ ყველაზე მნიშვნელოვან საკვებ პროდუქტად ითვლება, მისი მოხმარების დონე კი ყოველდღიურ საყოფაცხოვრებო ხარჯებში მნიშვნელოვან წილად არის წარმოდგენილი.
პური საქართველოში ერთ-ერთ ყველაზე მნიშვნელოვან საკვებ პროდუქტად ითვლება, მისი მოხმარების დონე კი ყოველდღიურ საყოფაცხოვრებო ხარჯებში მნიშვნელოვან წილად არის წარმოდგენილი. 2024 წლის მონაცემებით, თბილისში დღე-ღამეში საშუალოდ 350 ტონა პური ცხვება, რაც მიუთითებს პურისადმი დიდ მოთხოვნაზე დედაქალაქში. როგორც საქართველოს პურის მრეწველთა კავშირი აცხადებს, ამ რაოდენობიდან 120 ტონა თონის პურია, დანარჩენი კი ქარხნული წარმოების პროდუქტია.
თბილისში პურის მოხმარების ძირითადი ტიპებია თონის პური და ქარხნული პური, სადაც მთავარი ადგილი უჭირავს ე.წ. ბატონისებურ პურს, რომლის წონა 500 გრამია და ფასი 90 თეთრიდან 1.1 ლარამდე მერყეობს. თბილისის მოსახლეობა უპირატესობას ანიჭებს პურის ისეთ ტიპებს, რომლებიც ყველაზე ხელმისაწვდომი და ყოველდღიური მოხმარებისთვის მოსახერხებელია. პური ყველაზე სტაბილურ პროდუქტად ითვლება საკვებ პროდუქტებს შორის, რაც მომხმარებელთათვის მის ხელმისაწვდომობას უზრუნველყოფს.
პურის მოხმარების დონე სხვადასხვა ქვეყანაში დამოკიდებულია როგორც მოსახლეობის კვების კულტურაზე, ასევე ეკონომიკურ მდგომარეობასა და პროდუქტის ხელმისაწვდომობაზე. მსოფლიო ჯანდაცვის ორგანიზაციის (WHO) მონაცემებით, პურის საშუალო წლიური მოხმარება ერთ სულ მოსახლეზე ევროპაში დაახლოებით 50-დან 80 კილოგრამამდე მერყეობს, რაც დამოკიდებულია კონკრეტულ ქვეყანაზე და კვების ტრადიციებზე. მაგალითისთვის, თურქეთში, სადაც პურის მოხმარება ერთ-ერთ ყველაზე მაღალ დონეზეა, ყოველწლიურად ერთ სულ მოსახლეზე დაახლოებით 104 კილოგრამი პური მოიხმარება, რაც ყველაზე მაღალი მაჩვენებელია ევროპაში. ეს მაჩვენებელი მიუთითებს, რომ პური თურქეთისთვის საკვებ პროდუქტების მთავარ ნაწილს წარმოადგენს.
საქართველოში პურის მოხმარება ერთ სულ მოსახლეზე ყოველდღიურად დაახლოებით 300 გრამს შეადგენს, რაც წლიურად დაახლოებით 109 კილოგრამია. ეს მაჩვენებელი უფრო ახლოს დგას თურქეთის მაჩვენებელთან და მიუთითებს, რომ პური კვლავ ერთ-ერთ ყველაზე მოთხოვნად საკვებ პროდუქტად რჩება ქვეყანაში. შედარებისთვის, გერმანიაში პურის მოხმარება ერთ სულ მოსახლეზე დაახლოებით 55-60 კილოგრამია წელიწადში, ხოლო საფრანგეთში ეს მაჩვენებელი დაახლოებით 58 კილოგრამს შეადგენს. ეს განსხვავებები მიუთითებს კვების ტრადიციებზე და მომხმარებელთა მიერ პურისადმი დამოკიდებულებაზე სხვადასხვა კულტურებში.
მაღალ განვითარებულ ქვეყნებში, როგორიცაა გერმანია და საფრანგეთი, მოსახლეობა ნაკლებად მოიხმარს პურს, რაც შეიძლება დაკავშირებული იყოს სხვა ალტერნატიული პროდუქტების სიჭარბესთან, მათ შორის დაბალ-ნახშირწყლოვან დიეტებთან და ჯანსაღი კვების პოპულარობასთან. ამასთან, ამ ქვეყნებში პურის ტიპებიც განსხვავებულია და მრავალფეროვანია, დაწყებული ტრადიციული ბაგეტებითა და დასრულებული უგლუტენო და ორგანული პურით. მაგალითად, საფრანგეთში პურის მოხმარების კულტურა განსაკუთრებულ ადგილს იკავებს, თუმცა ბოლო წლებში მისი რაოდენობრივი მოხმარება შემცირდა, რაც დაკავშირებულია ჯანსაღი ცხოვრების წესის პოპულარიზაციასთან.
თბილისში პურის წარმოება საკმაოდ მრავალფეროვანია, რაც სხვადასხვა ტიპის პურების შეთავაზებას მოიცავს. დღე-ღამეში გამომცხვარი 350 ტონა პურიდან 120 ტონა მოდის ტრადიციულ თონის პურზე, ხოლო დანარჩენი ქარხნული წარმოებისაა. ეს მიუთითებს იმაზე, რომ თბილისელებს როგორც ტრადიციული, ისე თანამედროვე წარმოების პურის მიმართ დიდი ინტერესი აქვთ. თონის პური განსაკუთრებით პოპულარულია მისი უნიკალური გემოსა და ტექსტურის გამო, რაც ქართულ ტრადიციულ საკვებ კულტურაში მნიშვნელოვან ადგილს იკავებს.
აღსანიშნავია, რომ დედაქალაქში ასევე მოიპოვება პურის ელიტარული სახეობები, რომლებიც მაღალი ფასით გამოირჩევიან. უგლუტენო, დიაბეტური და სხვა სპეციალური დანიშნულების პურების ფასი შესაძლოა 9 ლარიდან 23 ლარამდე მერყეობდეს, რაც აჩვენებს, რომ მომხმარებლები დაინტერესებულნი არიან ალტერნატიული და ჯანმრთელობისთვის უფრო სასარგებლო პროდუქტებითაც. თუმცა, ყველაზე გავრცელებული და ხელმისაწვდომი მაინც 500-გრამიანი ბატონისებური პურია, რომელიც ყოველდღიურ საჭიროებას უზრუნველყოფს.
საქართველოში პური კვლავ რჩება ყოველდღიური კვების მთავარი პროდუქტად, განსაკუთრებით თბილისში, სადაც ყოველდღიურად 350 ტონა პური ცხვება. ამ რაოდენობის პურის მოხმარება მიუთითებს არა მხოლოდ კვების ტრადიციების შენარჩუნებაზე, არამედ მის მნიშვნელოვან ეკონომიკურ მნიშვნელობაზეც. საქართველოს პურის მოხმარების მაჩვენებელი ერთ სულ მოსახლეზე დაახლოებით 109 კილოგრამია წელიწადში, რაც შედარებით მაღალია ევროპულ ქვეყნებთან, მაგალითად, გერმანიასა და საფრანგეთთან შედარებით.
მომავალში შესაძლებელია, რომ საქართველოს პურის ბაზარი კიდევ უფრო მრავალფეროვანი გახდეს, რაც ჯანმრთელობისთვის სასარგებლო და ალტერნატიული პროდუქტების უფრო მეტ რაოდენობას მოიცავს. ამასთან, მოსახლეობის ცნობიერების ზრდასთან ერთად, მოსალოდნელია, რომ გაიზარდოს მოთხოვნა უგლუტენო და სხვა სპეციფიკურ დიეტურ პურებზე, რაც უკვე გარკვეულწილად შეიმჩნევა თბილისის ბაზარზე. გლობალურ ტენდენციებთან შესაბამისობაში, საქართველოში შეიძლება გაიზარდოს პურის ხარისხის მრავალფეროვნება და პროდუქტების ხელმისაწვდომობა, რაც მომხმარებლებს საშუალებას მისცემს, უკეთ დააკმაყოფილონ თავიანთი მოთხოვნები და სურვილები.