საქართველოში ბრენდული მაღაზიების შემოსავლები

ბრენდული მაღაზიები საქართველოში სულ უფრო მნიშვნელოვან როლს ასრულებენ საცალო ვაჭრობის სექტორში, რაც მათ მზარდ შემოსავალში აშკარად ჩანს. 2024 წლის იანვარ-აგვისტოში ბრენდული მაღაზიების შემოსავლებმა 5.9 მილიარდი ლარი შეადგინა, რაც წინა წლის ანალოგიურ პერიოდთან შედარებით 16.5%-ით მეტია. „გალთ ენდ თაგარტის“ კვლევის მიხედვით, ეს ზრდა განპირობებულია ინფლაციით, მოთხოვნის ზრდით და გეოგრაფიული ექსპანსიით, რაც ბრენდული ქსელების გამრავლებას უკავშირდება. განსაკუთრებით მნიშვნელოვანი იყო ახალი მაღაზიების გახსნა 2018-2023 წლებში, რაც მნიშვნელოვან წვლილს იღებდა ამ ზრდაში.

ბრენდული მაღაზიების ზრდა საქართველოში განსაკუთრებით თვალსაჩინოა ბოლო წლებში. 2018-2023 წლებში მათი საბაზრო წილი 22%-დან 39%-მდე გაიზარდა, რაც მიუთითებს მომხმარებელთა მზარდ ინტერესზე ბრენდული პროდუქციის მიმართ და საცალო ვაჭრობის დივერსიფიკაციაზე. ინფლაცია ამ ზრდის ერთ-ერთი მთავარი მამოძრავებელი ფაქტორია, რადგან ფასების ზრდამ პროდუქციის ღირებულება გაზარდა. თუმცა, მოთხოვნის ზრდამ და გეოგრაფიული გაფართოებამ კიდევ უფრო დიდი გავლენა მოახდინა.

კვლევაში აღნიშნულია, რომ 2023-2028 წლებში ბრენდული ქსელების ბაზარი გააგრძელებს 18.4%-იან წლიურ ზრდას, რაც საბაზრო წილის 56%-მდე ზრდას გამოიწვევს. ამავე პერიოდში თბილისში დამატებით 1 100, ხოლო რეგიონებში 1 800 ახალი მაღაზიის გახსნაა დაგეგმილი. ეს პროგნოზები მიუთითებს, რომ ბრენდული მაღაზიების ქსელების ბაზარი ერთ-ერთი წამყვანი სექტორი იქნება საცალო ვაჭრობაში.

გლობალური ბაზრებზე ბრენდული მაღაზიების შემოსავლების ზრდა ასევე თვალსაჩინოა. საერთაშორისო ბაზრებზე ინფლაციის ზრდა, გეოგრაფიული გაფართოება და მომხმარებლების მზარდი ინტერესი ბრენდული პროდუქციის მიმართ მნიშვნელოვან როლს ასრულებს შემოსავლების ზრდაში. “Statista”-ს მონაცემებით, 2024 წელს გლობალურ დონეზე ბრენდული საცალო ვაჭრობის შემოსავალი 3.4 ტრილიონ დოლარს მიაღწია, რაც წინა წელთან შედარებით 11%-ით არის გაზრდილი. ამ ზრდას ხელი შეუწყო როგორც მომხმარებელთა მიერ ხარისხიან პროდუქტებზე მზარდმა მოთხოვნამ, ასევე ახალი ბაზრების გაჩენამ აზიასა და აფრიკაში.

ევროპაში, სადაც ბრენდული მაღაზიების ბაზარი მეტად გაჯერებულია, ზრდა ძირითადად ინოვაციური სერვისების განვითარებითა და ონლაინ ვაჭრობის გავრცელებით ხდება. მაგალითად, ბრიტანეთში საცალო ვაჭრობის სექტორში ბრენდული მაღაზიების წილი 2024 წელს 47%-ს მიაღწია, რაც მიუთითებს მომხმარებელთა მზარდ ინტერესზე ხარისხიანი და კარგად ცნობილი ბრენდების მიმართ. ამის ერთ-ერთი მთავარი მიზეზი არის ბრენდების მიმართ ნდობის მაღალი დონე და მათი გამორჩეული ხარისხის უზრუნველყოფა.

აშშ-ში ბრენდული მაღაზიების შემოსავალი 2024 წელს 1.1 ტრილიონ დოლარს შეადგენდა, რაც საცალო ვაჭრობის ბაზრის 40%-ს წარმოადგენს. ამერიკელი მომხმარებლები, როგორც წესი, უფრო ხშირად ირჩევენ ცნობილ ბრენდებს, რომლებიც სთავაზობენ როგორც ხარისხს, ასევე უწყვეტ სერვისს. ეს ასევე განპირობებულია მომხმარებელთა ინტერესით ეკოლოგიურად სუფთა პროდუქტების მიმართ, რასაც ბრენდული კომპანიები აქტიურად უჭერენ მხარს.

საქართველოში ბრენდული მაღაზიების შემოსავლების 16.5%-იანი ზრდა მიუთითებს, რომ საცალო ვაჭრობის სექტორი აქტიურად ვითარდება და მომხმარებელთა ნდობა ბრენდული პროდუქციის მიმართ იზრდება. ამასთან, ინფლაციის გავლენა მნიშვნელოვანი ფაქტორია, რაც ფასების ზრდითა და შესაბამისად, შემოსავლების მატებით აიხსნება. თუმცა, ზრდის მთავარი ფაქტორი მაინც გეოგრაფიული გაფართოებაა, რაც ახალ მაღაზიების გახსნით და ქსელების გაფართოებით არის გამოწვეული.

გლობალურ დონეზე არსებული ტენდენციები, როგორიცაა მომხმარებელთა ინტერესის ზრდა ბრენდული პროდუქციის მიმართ და მაღაზიების გეოგრაფიული გაფართოება, ასევე ჩანს საქართველოს ბაზარზე. თუმცა, განსხვავება ის არის, რომ საქართველოში ბრენდული მაღაზიების შემოსავლების ზრდის ერთ-ერთი მთავარი ფაქტორი ინფლაციაა, მაშინ როდესაც განვითარებულ ქვეყნებში, როგორიცაა ბრიტანეთი და აშშ, ზრდა ძირითადად მომხმარებელთა მხრიდან ხარისხიან პროდუქტებზე მოთხოვნის ზრდით და ონლაინ ვაჭრობის განვითარებით მიიღწევა.

2024 წლის მონაცემები მიუთითებს, რომ საქართველოში ბრენდული მაღაზიების ბაზარი აქტიურად ვითარდება და მას მნიშვნელოვანი პოტენციალი აქვს. ინფლაცია, მოთხოვნის ზრდა და გეოგრაფიული გაფართოება მთავარი ფაქტორებია, რომლებიც განსაზღვრავენ ამ ზრდას. პროგნოზების მიხედვით, 2023-2028 წლებში ბაზარი 18.4%-იანი წლიური ზრდის ტემპს შეინარჩუნებს, რაც საბაზრო წილის 56%-მდე ზრდას გამოიწვევს. ეს ნიშნავს, რომ მომავალში ბრენდული მაღაზიების ქსელები კიდევ უფრო მნიშვნელოვან როლს ითამაშებენ საქართველოს საცალო ვაჭრობაში.

გლობალური ტენდენციების გათვალისწინებით, საქართველოს ბრენდული მაღაზიების ბაზარი შეიძლება კიდევ უფრო გაიზარდოს, თუ განვითარდება ონლაინ ვაჭრობა და მომხმარებელთა ნდობა ხარისხიანი პროდუქტების მიმართ კიდევ უფრო გაძლიერდება. ამისთვის მნიშვნელოვანია ახალი მაღაზიების გახსნა, სერვისების გაუმჯობესება და მარკეტინგული კამპანიების განხორციელება, რაც ხელს შეუწყობს ბრენდული ქსელების ბაზრის კიდევ უფრო მეტ გაფართოებას და შემოსავლების ზრდას.