სად და როგორ ხარჯავენ ქართველი ტურისტები

2024 წლის პირველ ნახევარში საქართველოს მოქალაქეებმა საზღვარგარეთ თვიურად საშუალოდ 361,300 ვიზიტი განახორციელეს, რის შედეგადაც საშუალო თვიური დანახარჯები 349.9 მილიონ ლარს შეადგენდა. აღნიშნული მონაცემები ხაზს უსვამს ქართველი ტურისტების მიერ საზღვარგარეთ გატარებულ პერიოდში ფულის ხარჯვის ძირითად პრიორიტეტებს და მათ ფინანსურ მოქნილობას. ამ ანალიზში განვიხილავთ ქართველი ტურისტების დანახარჯების სტრუქტურას და შევადარებთ მათ საერთაშორისო მონაცემებთან.

საქსტატის მონაცემების თანახმად, ქართველი ტურისტების მიერ საზღვარგარეთ გაწეული დანახარჯების უდიდესი ნაწილი საყიდლებზე იხარჯება, რაც შეადგენს საშუალოდ 135 მილიონ ლარს თვეში. ეს მიუთითებს იმაზე, რომ საყიდლები ქართველებისთვის მნიშვნელოვანი პრიორიტეტია, შესაძლოა როგორც პირადი საჭიროებების დასაკმაყოფილებლად, ასევე საჩუქრების ან ბიზნეს საქმიანობისთვის. ამასთანავე, ტენდენციას ხელს უწყობს ისიც, რომ ბევრ ქვეყანაში სხვადასხვა საქონლის შედარებით უფრო იაფად შეძენა შესაძლებელია.

საყიდლების შემდეგ, მეორე ადგილზეა კვებისა და სასმელის ხარჯები, რომელთა საშუალო თვიური მაჩვენებელი 92.3 მილიონ ლარს შეადგენს. ეს მაჩვენებელი მიუთითებს ქართველი ტურისტების მიდრეკილებაზე, რომ მოგზაურობისას სხვადასხვა ქვეყნის ტრადიციული საკვები და სასმელი დააგემოვნონ და დრო სასიამოვნოდ გაატარონ. კვებისა და სასმელის ხარჯები მნიშვნელოვან როლს თამაშობენ ქართველი ტურისტების გამოცდილების შექმნაში, რადგან მოგზაურობისას კერძების დაგემოვნება კულტურის ნაწილად ითვლება. ასეთი ხარჯების წილი მნიშვნელოვნად განსაზღვრავს ტურისტების საერთო შთაბეჭდილებებს და კულტურულად მდიდარი მოგზაურობის გამოცდილებას, რაც მრავალი მათგანისთვის ერთ-ერთი მთავარი მიზანია.

განთავსების ხარჯები, რომლებიც საშუალოდ 52.6 მილიონ ლარს შეადგენს, ქართველი ტურისტებისთვის მნიშვნელოვანია კომფორტისა და დასვენების ხარისხისთვის. განთავსების ხარისხი და მომსახურების დონე ხშირად განსაზღვრავს ტურისტების მოგზაურობის შთაბეჭდილებებს, რაც ზემოქმედებას ახდენს მათ მომავალ არჩევანებზე. დასვენების ხარისხი და განთავსების პირობები დიდ გავლენას ახდენს მათ მთლიანად მოგზაურობის გამოცდილებაზე, რაც, თავის მხრივ, ცვლის მათი მომავალი გადაწყვეტილებების მიღების პროცესს. უფრო მაღალი ხარისხის მომსახურება და კომფორტი ხელს უწყობს დამაკმაყოფილებელი და ხანგრძლივი მოგზაურობის შთაბეჭდილებების შექმნას.

გარდა ამისა, საქართველოს მოქალაქეებმა საზღვარგარეთ ადგილობრივ ტრანსპორტში 40.2 მილიონი ლარი დახარჯეს, რაც მიანიშნებს იმაზე, რომ ტურისტებს სურთ მაქსიმალურად გააფართოონ თავიანთი მოგზაურობის არეალი და დაინტერესებული არიან სხვადასხვა ქალაქების, ღირსშესანიშნაობებისა და ადგილების მონახულებით. მოგზაურობისას ტრანსპორტის ხარჯები განსაკუთრებულ როლს ასრულებს, რადგან სწორედ ადგილობრივი გადაადგილება შესაძლებლობას აძლევს ტურისტებს უფრო სიღრმისეულად აღმოაჩინონ ქვეყანა და მეტი ინფორმაცია მიიღონ ადგილობრივი კულტურის შესახებ. გართობის, გამაჯანსაღებელი, კულტურული და სპორტული ღონისძიებების ხარჯები კი შეადგენს 14.6 მილიონ ლარს, რაც აჩვენებს, რომ ქართველ ტურისტებს უყვართ აქტიური დასვენება და ადგილობრივი კულტურული ღონისძიებების მონახულება. ეს ხარჯები მიანიშნებს ქართველი ტურისტების მზაობაზე მონაწილეობა მიიღონ სხვადასხვა აქტივობებში, რომლებიც ხელს უწყობენ მათი მოგზაურობის გამოცდილების გამდიდრებას და უფრო ღრმა კავშირს ამყარებენ იმ ადგილთან, სადაც იმყოფებიან.

ამავე პერიოდში სხვა დანახარჯები 15.1 მილიონ ლარს შეადგენდა, რაც მოიცავს სხვადასხვა სახის მომსახურებებსა და აქტივობებს, რომლებსაც ტურისტები საზღვარგარეთ ყოფნისას ირჩევენ. ეს ხარჯები ხშირად მოიცავს ისეთ საჭიროებებს, რომლებიც არ არის პირდაპირ დაკავშირებული ძირითადი ხარჯების კატეგორიებთან, მაგრამ მნიშვნელოვან როლს თამაშობენ ტურისტების საერთო გამოცდილებაში.

გლობალური მასშტაბით ტურისტების ხარჯვის მოდელები განსხვავებულია, თუმცა საერთო ტენდენციები, როგორიცაა საყიდლებზე, კვებაზე, განთავსებაზე და გართობაზე დიდი ხარჯები, მსგავსია. მაგალითად, გერმანელი ტურისტები, რომელთა შორის დიდი პოპულარობით სარგებლობს საზღვარგარეთ დასვენება, საშუალოდ თვეში 8 მილიარდი ევროს ღირებულების დანახარჯებს ახორციელებენ. მათი ხარჯები ძირითადად განთავსებასა და კვებაზეა მიმართული, რაც მიუთითებს, რომ გერმანელ ტურისტებს კომფორტის მაღალი დონე სჭირდებათ, ისევე როგორც კულტურული და გასართობი აქტივობები. გერმანელი ტურისტების ხარჯები განსაკუთრებით მიუთითებს მათზე, რომლებსაც სურთ თავიანთი დროის უმეტესობა გაატარონ მაღალი ხარისხის სასტუმროებში და გაეცნონ ადგილობრივი კულტურის მნიშვნელოვან ასპექტებს, როგორიცაა ტრადიციული კერძები, არქიტექტურა და ხელოვნება.

სხვა მაგალითია ჩინელი ტურისტები, რომლებიც 2023 წელს საშუალოდ 259 მილიარდი დოლარის დანახარჯებს ახორციელებდნენ საერთაშორისო ტურიზმში. ჩინელი ტურისტები განსაკუთრებით დიდ თანხებს ხარჯავენ საყიდლებზე და ადგილობრივი კულტურული ღირსშესანიშნაობების მონახულებაზე. ჩინური ტურისტების აქტიურობა და მათი დანახარჯების ზრდა მნიშვნელოვან ზეგავლენას ახდენს გლობალურ ტურიზმზე, განსაკუთრებით ევროპულ და ამერიკულ ბაზრებზე, სადაც ისინი ერთ-ერთ უმსხვილეს მომხმარებელთა ჯგუფს წარმოადგენენ. მათი დანახარჯები ხშირად მოიცავს ძვირფას ნივთებს, ბრენდულ ტანსაცმელს და ადგილობრივი ხელოვნების ნიმუშებს, რაც აჩვენებს მათ შეხედულებას და კულტურულ ინტერესებს.

აშშ-ის მოქალაქეების შემთხვევაში, ტურისტების დანახარჯები ძირითადად განთავსებასა და ადგილობრივ ტრანსპორტზეა მიმართული. მათი საშუალო დანახარჯები ერთ ვიზიტზე დაახლოებით 3,500 დოლარს შეადგენს, რაც მიანიშნებს იმაზე, რომ ამერიკელი ტურისტები ფოკუსირებულნი არიან კომფორტულ და სრულყოფილ მოგზაურობაზე. განთავსება, კვება და კულტურული აქტივობები მათი ძირითადი დანახარჯების კატეგორიებია. ამერიკელი ტურისტებისათვის მნიშვნელოვანია არა მხოლოდ მაღალი ხარისხის განთავსება, არამედ აქტიური და მრავალფეროვანი დასვენების საშუალებების გამოყენება, რაც მოიცავს ტურისტულ მარშრუტებს, კულტურულ ღონისძიებებს და თავგადასავლებს. მათი ხარჯების მაღალი დონე მიუთითებს მოგზაურობის დაგეგმვაზე, სადაც კომფორტის და ხარისხის კრიტერიუმები უმთავრესია.

ქართველი ტურისტების მიერ საზღვარგარეთ ხარჯვის სტრუქტურა საკმაოდ განსხვავდება საერთაშორისო ტენდენციებისგან. საქართველოში საყიდლებზე და კვებაზე ხარჯების მაღალი მაჩვენებელი მიუთითებს იმაზე, რომ ქართველი ტურისტებისთვის ეს ორი კატეგორია უმთავრესი პრიორიტეტია, განსხვავებით, მაგალითად, გერმანელი ან ამერიკელი ტურისტებისგან, რომელთაც დიდ ყურადღებას ანიჭებენ განთავსებასა და კომფორტულ დასვენებას. ქართველი ტურისტების საყიდლებზე დიდი დანახარჯები შეიძლება განპირობებული იყოს როგორც ეკონომიკური, ასევე კულტურული ფაქტორებით, რადგან საზღვარგარეთ მიღებული პროდუქციისა და სერვისების მაღალი ხარისხი და შედარებით დაბალი ფასები სარგებლობს განსაკუთრებული ინტერესით. გარდა ამისა, საყიდლებზე დიდი ხარჯების ერთ-ერთი მიზეზი შეიძლება იყოს, რომ ქართველები საზღვარგარეთ ხშირად ეძებენ პროდუქტებს, რომლებიც საქართველოში რთულად ან ძვირად ხელმისაწვდომია.

კვებისა და სასმელის ხარჯები ქართველებისთვის ერთ-ერთი მთავარი დანახარჯის კატეგორიაა. თუმცა, განთავსების ხარჯები ქართველებისთვის შედარებით დაბალია, რაც შესაძლოა მიუთითებდეს, რომ ბევრი ქართველი ტურისტი არჩევს დაბალბიუჯეტიან საცხოვრებელს ან მოკლევადიან დასვენებებს. ეს ტენდენცია შესაძლოა დაკავშირებული იყოს ეკონომიკური შეზღუდვებით ან ქართველი ტურისტების მიერ მოგზაურობის პერიოდში ძირითადად აქტიურ დასვენებაზე.

ქართველი ტურისტების საზღვარგარეთ ხარჯების სტრუქტურა აშკარად განსხვავდება საერთაშორისო ტურისტული ტენდენციებისგან, რაც დაკავშირებულია როგორც ეკონომიკურ, ასევე კულტურულ თავისებურებებთან. ქართველები განსაკუთრებულ ყურადღებას უთმობენ საყიდლებს და კვებას, რაც მიანიშნებს მათი კულტურული ინტერესიებისა და საჭიროებების თავისებურებაზე.

ამავე დროს, საქართველოსთვის მნიშვნელოვანია განავითაროს შიდა ტურიზმიც, რათა მოქალაქეებმა უკეთ შეისწავლონ საკუთარი ქვეყნის ღირსშესანიშნაობები და გააძლიერონ კავშირი ადგილობრივ კულტურასთან. ეს ხელს შეუწყობს არა მხოლოდ შიდა ეკონომიკის განვითარებას, არამედ კულტურული იდენტობის გაძლიერებას, რაც კიდევ უფრო დაამყარებს ქართველების კავშირს საკუთარ ფესვებთან და კულტურულ მემკვიდრეობასთან.