ტრამპის დაბრუნების გავლენა – გერმანიის, ევროპის და საქართველოს ეკონომიკაზე

გერმანიის კანცლერმა, ოლაფ შოლცმა, ფინანსთა მინისტრის თანამდებობიდან კრისტიან ლინდნერი გაათავისუფლა, რამაც სამი პარტიისგან შემდგარი კოალიციის დაშლა გამოიწვია და გერმანიის პოლიტიკური მმართველობა გაურკვევლობაში ჩააგდო. ეს პოლიტიკური კრიზისი, ტრამპის დაბრუნებასთან ერთად, ევროპის ეკონომიკურ მდგომარეობას გარკვეულ სირთულეებს უქმნის. კოალიციის დაშლამ არა მხოლოდ გერმანიის შიდა პოლიტიკას, არამედ მთელ ევროკავშირის სტაბილურობაზეც სერიოზული გავლენა მოახდინოს, რადგან გერმანია ევროკავშირის ერთ-ერთი მთავარი ეკონომიკური და პოლიტიკური ლიდერია.

გერმანია, რომელიც ევროპული ეკონომიკის ძირითადი ძრავაა, ახლა ორმაგ გამოწვევას განიცდის. პოლიტიკურმა არასტაბილურობამ და ეკონომიკის შესუსტებამ შეიძლება გარკვეული ეკონომიკური სირთულეები გამოიწვიოს, რაც ევროპის ეკონომიკური ვითარების გართულებას გამოიწვევს. ამ ფონზე, ტრამპის პოლიტიკა ევროპისთვის გარკვეულ გამოწვევებს ქმნის, რაც მოითხოვს კონსოლიდირებულ და პრაგმატულ მიდგომას.

ტრამპის ადმინისტრაცია, რომელმაც ამერიკაში ეკონომიკური ზრდა ძირითადად იმპორტის შეზღუდვისა და ევროპული და ჩინური პროდუქციისთვის ტარიფების დაწესებით უზრუნველყო, გარკვეულ გამოწვევად იქცა ევროპული ეკონომიკისთვის. მიუნხენის ეკონომიკური კვლევის ინსტიტუტის (Ifo) შეფასებით, ტრამპის მიერ შემოღებული 20%-იანი ტარიფები ევროპულ იმპორტზე შეიძლება გერმანიის ექსპორტის შემცირებას გამოიწვიოს, რაც ზიანს მიაყენებს მის ეკონომიკურ სიძლიერეს. გერმანიის მრეწველობა, რომელიც დიდწილად დამოკიდებულია ექსპორტზე, ახლა გარკვეული რისკების წინაშე დგას, რაც მთელ ევროპულ ეკონომიკას სირთულეებს უქმნის.

მრეწველობა და წარმოება: ტარიფების დაწესება განსაკუთრებით დიდი გამოწვევაა გერმანიისთვის, სადაც მრეწველობა და ექსპორტზე ორიენტირებული წარმოება მნიშვნელოვან როლს ასრულებს. გერმანიის ექსპორტის დაახლოებით 15% მოდის აშშ-ზე, რაც ნიშნავს, რომ ტარიფების ზრდა შეიძლება გამოიწვიოს 33 მილიარდი ევროს ზარალი. ეს გავლენას მოახდენს ისეთ სექტორებზე, როგორებიცაა მანქანათმშენებლობა და ქიმიური მრეწველობა, რომლებიც უკვე კონკურენციაში არიან ჩინურ კომპანიებთან.

ავტომობილების ინდუსტრია: გერმანიის ავტოინდუსტრია, რომელიც მსოფლიოს ერთ-ერთი წამყვანია, განსაკუთრებით ძლიერად იგრძნობს ტრამპის ტარიფების ზეგავლენას. აშშ-ის ბაზარი მნიშვნელოვანი წილია გერმანული მანქანებისთვის, და ტარიფების ზრდა შეამცირებს გაყიდვებს. Ifo-ს პროგნოზით, გერმანულ ავტომწარმოებლებს შეიძლება შემცირდეს მოგება დაახლოებით 20%-ით, რაც გამოიწვევს დასაქმებულთა რიცხვის შემცირებას და ინვესტიციების შემცირებას კვლევისა და განვითარების მიმართულებით.

ენერგეტიკა: ტრამპის პოლიტიკა ენერგეტიკის სექტორზეც ახდენს გავლენას. ტრამპის ადმინისტრაციის დროს აშშ-მ დაიწყო მეტი ენერგორესურსის ექსპორტი, რაც ევროპისთვის ალტერნატიული წყაროების შეძენის აუცილებლობას ქმნის. ენერგეტიკული უსაფრთხოების საკითხი განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია გერმანიისთვის, რომელიც ენერგეტიკული რესურსების დიდ ნაწილს იმპორტით იღებს. ენერგორესურსებზე ფასების ზრდა გავლენას მოახდენს საწარმოო ხარჯებზე და საბოლოო პროდუქტების ფასებზე.

მცირე და საშუალო ბიზნესები: ტარიფების ზრდა და ეკონომიკური არასტაბილურობა ასევე გამოწვევებს უქმნის მცირე და საშუალო ბიზნესებს, რომლებიც დიდწილად დამოკიდებულია ექსპორტზე. ეს ბიზნესები ხშირად არ აქვთ საკმარისი ფინანსური რესურსები, რათა გაუძლონ ტარიფების ზრდას და ბაზრების შემცირებას, რაც შეიძლება გამოიწვიოს მათი ოპერაციების შემცირება.

ამ პირობებში, ევროპული ქვეყნები, განსაკუთრებით გერმანია და საფრანგეთი, რომლებიც უმთავრესი როლი უნდა შეასრულონ ევროპის გაერთიანებაში, იძულებულნი არიან უფრო მეტად კონცენტრირდნენ შიდა პოლიტიკურ საკითხებზე და მაქსიმალურად მოკლე ვადებში ერთიანი გეგმა ჩამოაყალიბონ როგორც ეკონომიკური, ისე უსაფრთხოების გამოწვევების მოსაგვარებლად.

გერმანიაში მიმდინარე მოვლენები აჩვენებს, რომ ქვეყანა შორსაა იმ კონსენსუსის მოდელისგან, რაც ანგელა მერკელის პერიოდში არსებობდა. პოლიტიკური ფრაგმენტაცია და პარტიათა მრავალფეროვნება ართულებს მტკიცე კოალიციის შექმნას, რაც ეკონომიკურ მდგომარეობას ართულებს და ტრამპის მიერ გამოწვეულ ახალ გამოწვევებს ემატება. ამის ფონზე, გერმანიის მრეწველობა უკვე განიცდის სირთულეებს, რადგან ჩინეთიდან და სხვა ბაზრებიდან მომდინარე კონკურენცია ძლიერდება. ჩინეთიდან შემოსული იაფი და ხარისხიანი პროდუქცია ქმნის სერიოზულ გამოწვევას გერმანული წარმოებისთვის, რაც ადგილობრივ ბაზარზე მათი პოზიციების შესუსტებას იწვევს. ეს კი მრეწველობის კრიზისის კიდევ უფრო გამწვავებას და დასაქმებულთა რიცხვის შემცირებას იწვევს.

გერმანიის მრეწველობის მიერ ბოლო წლებში დაკარგული ბაზრები და შიდა ეკონომიკური პრობლემები აჩვენებს, რომ ქვეყნის ეკონომიკური მოდელი საჭიროებს რეფორმებს და ინოვაციურ მიდგომებს. გერმანიის ავტოინდუსტრიაში გაუარესებულმა მდგომარეობამ, რომელიც დაკავშირებულია ჩინეთიდან შემოსული ელექტრომობილების კონკურენციასთან, უკვე გამოიწვია მასშტაბური შემცირება სამუშაო ადგილებში. მსგავსი გამოწვევები სხვა სექტორებშიც იჩენს თავს, რაც გერმანიისთვის ეკონომიკური სტაგნაციის რისკს ქმნის.

ამ კრიზისის პირობებში, საქართველოსთვის მნიშვნელოვანია გაითვალისწინოს, რომ გერმანიაში და ზოგადად ევროპაში არსებული პოლიტიკური და ეკონომიკური არასტაბილურობა შესაძლოა გავლენა იქონიოს მის სავაჭრო ურთიერთობებსა და ეკონომიკურ კავშირებზე. აშშ-ის მხრიდან ტარიფების დაწესება და ევროპული ეკონომიკის შესუსტება გავლენას მოახდენს საქართველოს ექსპორტზე, ასევე ინვესტიციების მოზიდვაზე. საქართველოსთვის, რომელიც ხშირად დამოკიდებულია ევროპული ბაზრების სტაბილურობაზე, ასეთი სიტუაცია სერიოზულ გამოწვევებს ქმნის. ამავე დროს, ევროპული ბაზრების არასტაბილურობა საფრთხეს უქმნის ქვეყნის ეკონომიკურ ზრდას და განვითარებას, რადგან ევროპიდან მოსული ინვესტიციების ნაწილი შესაძლოა შემცირდეს ან ნაწილობრივ შეჩერდეს.

გერმანიაში მიმდინარე პოლიტიკური კრიზისი და ტრამპის მმართველობის პერიოდში ევროპასთან სავაჭრო ურთიერთობების დაძაბვა ქმნის რთულ და გაურკვეველ ვითარებას არა მხოლოდ გერმანიისთვის, არამედ მთლიანად ევროპის კავშირისთვის. საქართველო, როგორც ნაწილი გლობალური ეკონომიკური სისტემისა, იძულებული იქნება, ადაპტაცია მოახდინოს ახალი პირობების შესაბამისად და გააძლიეროს მისი ეკონომიკური კავშირები როგორც ევროპის, ასევე სხვა ქვეყნებთან, რათა შეამციროს რისკები და უზრუნველყოს ეკონომიკური სტაბილურობა.