საშუალო ფენის შემოსავალი საქართველოსა და სხვა ქვეყნებში

ბოლო წლების გლობალური ეკონომიკური ცვლილებები მკაფიოდ აჩვენებს, რომ მსოფლიოს მრავალ ქვეყანაში საშუალო შემოსავლის ზრდა მნიშვნელოვნად შეფერხებულია. შრომის საერთაშორისო ორგანიზაციის (ILO) მონაცემებით, ინფლაციისა და მშპ-ს ზრდის შენელებამ მსოფლიოს მასშტაბით ხელფასების ზრდის ტემპის ვარდნა გამოიწვია. ამ კონტექსტში საქართველოს პოზიცია განსაკუთრებით საინტერესოა, რადგან მისი ეკონომიკური მაჩვენებლები აშკარად ასახავს სირთულეებსა და მიღწევებს, რაც ქვეყნის განვითარების გზაზე აქვს.

მსოფლიოში არის ქვეყნები, სადაც მოსახლეობის საშუალო შემოსავალი უკიდურესად დაბალია, რაც სოციალურ და ეკონომიკურ გამოწვევებს აყენებს მათ წინაშე. მაგალითად, ინდონეზიაში, მიუხედავად მთავრობის მცდელობისა, რომ გაზარდოს მინიმალური ხელფასი 10%-ით, მოსახლეობის შემოსავლის დონე მაინც დაბალია და სიღარიბის ზღვარს ვერ სცილდება. ასევე, კენია კვლავ რჩება ერთ-ერთ ყველაზე დაბალი შემოსავლის მქონე ქვეყნად, სადაც ეკონომიკური სირთულეები და სოფლის მეურნეობის სექტორში არსებული კრიზისი საპროტესტო გამოსვლების მიზეზი გახდა. ვიეტნამში საშუალო შემოსავალი კვლავაც დაბალია, მიუხედავად მთავრობის მცდელობისა გაზარდოს მინიმალური ხელფასი, ხოლო რუსეთში შემოსავლების უთანასწორობა განსაკუთრებით შესამჩნევია, რადგან ოლიგარქებისა და საშუალო ფენის წარმომადგენლებს შორის მნიშვნელოვანი სხვაობა არსებობს. ინდოეთში, მიუხედავად მცირედით შემოსავლების ზრდისა, სიღარიბის მაჩვენებელი კვლავ მაღალია და მოსახლეობის დიდი ნაწილი ეკონომიკურ სირთულეებს ებრძვის.

მსოფლიოს სხვა ნაწილი, სადაც მაღალი შემოსავლები ფიქსირდება, ეკონომიკური სტაბილურობისა და ცხოვრების მაღალი სტანდარტების მაგალითს წარმოადგენს. მაგალითად, შვეიცარია გამოირჩევა მსოფლიოში ყველაზე მაღალი საშუალო შემოსავლით, რომელიც 83 954 დოლარს შეადგენს. მიუხედავად იმისა, რომ ქვეყანაში ცხოვრების ხარჯები საკმაოდ მაღალია, მოსახლეობა კმაყოფილია მათი ცხოვრების დონით. ლუქსემბურგიც მაღალი შემოსავლებით და სიცოცხლის ხარისხით გამოირჩევა, სადაც ცხოვრების ხარჯები სრულად კომპენსირდება ღირსეული შემოსავლით. აშშ-ში, მიუხედავად შემოსავლების უთანასწორობისა, საშუალო შემოსავალი კვლავაც მაღალია და ცხოვრების სტანდარტებს აკმაყოფილებს. სინგაპური, სადაც ცხოვრების ხარჯები მაღალ დონეზეა, მაინც ახერხებს ეკონომიკური ზრდის შენარჩუნებას და მაღალი შემოსავლების მიწოდებას მოსახლეობისთვის. არაბეთის გაერთიანებული საემიროები კი შედარებით მაღალ შემოსავალს უზრუნველყოფს, თუმცა ქვეყნის ეკონომიკა და სოციალური გამოწვევები კვლავაც რჩება.

საქართველოსთვის გლობალურ ეკონომიკურ პანორამაზე ადგილი დადგენილია როგორც განვითარებადი ქვეყნისთვის, სადაც საშუალო შემოსავალი ზრდის გზაზეა. საქართველოში საშუალო ფენის წლიური შემოსავალი 8 500 დოლარს შეადგენს, რაც სხვა ქვეყნებთან შედარებით სტაბილურ მაჩვენებლად გამოიყურება, თუმცა კვლავაც სჭირდება გაუმჯობესება. ბოლო წლებში ქვეყნის ეკონომიკამ გარკვეული წინსვლა განიცადა, მაგრამ გამოწვევები ჯერ კიდევ მრავლადაა. ინფლაციის მაღალი მაჩვენებელი და დასაქმებულთა დაბალი ხელფასები საქართველოს ეკონომიკურ სტაბილურობას საფრთხეს უქმნის. ამ გამოწვევების გადასალახავად აუცილებელია სტრუქტურული რეფორმები, რომლებიც უზრუნველყოფს შემოსავლების ზრდასა და ცხოვრების დონის გაუმჯობესებას.

2018 წლიდან დღემდე საქართველოში საშუალო თვიური ნომინალური ხელფასი მნიშვნელოვნად გაიზარდა, რაც ქვეყნის ეკონომიკური ზრდის გარკვეულ პროგრესს ასახავს. 2018 წელს საშუალო თვიური ხელფასი 1068.3 ლარს შეადგენდა, ხოლო 2024 წლის მეორე კვარტალში ეს მაჩვენებელი უკვე 2004.9 ლარამდე გაიზარდა. ეს ცვლილება მოწმობს ეკონომიკური სტრატეგიებისა და რეფორმების საჭიროებაზე, რომლებიც ხელს შეუწყობს შემოსავლების ზრდასა და მოსახლეობის ცხოვრების ხარისხის გაუმჯობესებას.

საქართველოსთვის და სხვა განვითარებადი ქვეყნებისათვის მნიშვნელოვანია სწორი ეკონომიკური პოლიტიკის გატარება, სტრუქტურული რეფორმების განხორციელება და ინოვაციური მიდგომების დანერგვა, რათა ქვეყანამ შეძლოს გლობალურ ეკონომიკურ სისტემებში თავისი ადგილის გაუმჯობესება და მოსახლეობის კეთილდღეობის უზრუნველყოფა.