საქართველოში ტურისტების დანახარჯების ანალიზი

საქართველოში ტურიზმი მნიშვნელოვან ეკონომიკურ როლს ასრულებს და ქვეყნის განვითარების ერთ-ერთ ძირითად ფაქტორად ითვლება. 2024 წლის მეორე კვარტალში საქართველოს მიერ საერთაშორისო მოგზაურობიდან მიღებულმა შემოსავალმა 1.1 მილიარდი აშშ დოლარი შეადგინა, რაც გასული წლის ანალოგიურ პერიოდთან შედარებით 8%-ით მეტი იყო. ეს მონაცემი მიუთითებს საქართველოს ტურისტული პოტენციალის ზრდასა და ტურიზმის სექტორში აღიარების ზრდაზე, განსაკუთრებით უცხოელი მოგზაურების მხრიდან. მოდით, განვიხილოთ დეტალები და შევადაროთ ეს სიტუაცია სხვა ქვეყნებში არსებულ მდგომარეობას.

PMCG-ის კვლევის თანახმად, 2024 წლის მეორე კვარტალში ყველაზე მაღალი შემოსავალი მიღებულია რუსი მოგზაურებისგან, რაც მთლიანი შემოსავლის 19%-ს შეადგენს. თურქეთი მეორე ადგილს იკავებს და უზრუნველყოფს ტურიზმიდან მიღებული შემოსავლის 16%-ს. თუმცა, ერთ ვიზიტზე დანახარჯების მიხედვით, ყველაზე მეტი თანხა საუდის არაბეთიდან ჩამოსულ ტურისტებს ეხარჯებათ – საშუალოდ 1 529 დოლარი ერთ ვიზიტზე. მეორე ადგილზეა ისრაელი, რომლის ტურისტებიც ერთ ვიზიტზე საშუალოდ 1 339 დოლარს ხარჯავენ.

ტურისტების დანახარჯების ანალიზი აჩვენებს, რომ საქართველოს ერთ ვიზიტზე საშუალო დანახარჯებით ტურისტები სხვადასხვა ქვეყნებიდან მნიშვნელოვნად განსხვავდებიან. ევროკავშირის ქვეყნებიდან ჩამოსული ტურისტები საშუალოდ 1 300 დოლარს ხარჯავენ თითო ვიზიტზე, რაც მიუთითებს ამ ქვეყნების ტურისტების მაღალი ინტერესისა და ხარჯვის უნარზე. ირანიდან ჩამოსული ტურისტების დანახარჯები ერთ ვიზიტზე დაახლოებით 1 000 დოლარს შეადგენს, ხოლო ბელარუსიდან და აზერბაიჯანიდან ჩამოსული ტურისტები საშუალოდ 800 დოლარს ხარჯავენ. რუსეთის მოქალაქეების დანახარჯები შედარებით დაბალია და შეადგენს 700 დოლარს თითო ვიზიტზე, თურქეთიდან ტურისტები საშუალოდ 500 დოლარს ხარჯავენ, ხოლო სომხეთიდან ჩამოსული ტურისტების დანახარჯები ყველაზე დაბალია – 200 დოლარი ერთ ვიზიტზე.

აღსანიშნავია, რომ ერთ ვიზიტზე განხორციელებული დანახარჯები შემცირდა საუდის არაბეთიდან, ისრაელიდან, ევროკავშირიდან, ბელარუსიდან, რუსეთიდან და სომხეთიდან. დანახარჯების ყველაზე დიდი შემცირება დაფიქსირდა ბელარუსიდან (-8.7%), ხოლო ზრდის მხრივ აზერბაიჯანი ლიდერობს, სადაც ვიზიტის საშუალო დანახარჯები 9.6%-ით გაიზარდა.

ამავე პერიოდში, ტურისტებმა ყველაზე მეტი დახარჯეს განთავსებაზე (მთლიანი დანახარჯების 35%) და საყიდლებზე (28%), რაც მიუთითებს იმაზე, რომ სტუმართმოყვარეობისა და სავაჭრო სექტორებს მნიშვნელოვანი როლი აქვთ საქართველოს ტურიზმის შემოსავლებში.

ტურისტების დანახარჯების დონე მნიშვნელოვნად განსხვავდება სხვადასხვა ქვეყანაში, რაც დამოკიდებულია როგორც ქვეყნის ეკონომიკურ მდგომარეობაზე, ასევე ტურიზმის ინფრასტრუქტურის განვითარებაზე. მაგალითისთვის, ევროკავშირის ქვეყნებში ერთ ვიზიტზე ტურისტების დანახარჯები საკმაოდ მაღალია. საფრანგეთში, რომელიც მსოფლიოში ერთ-ერთი ყველაზე პოპულარული ტურისტული ქვეყანაა, ტურისტები საშუალოდ 1 500-1 800 დოლარს ხარჯავენ ერთ ვიზიტზე. ეს მაჩვენებელი მაღალია, რადგან საფრანგეთი გთავაზობს მდიდარ კულტურულ მემკვიდრეობას, მაღალი კლასის სასტუმროებს და სხვა ტურისტულ სერვისებს, რაც ზრდის დანახარჯების მოცულობას.

თურქეთი, რომელიც საქართველოს მეზობელი ქვეყანაა და ტურისტებისთვის განსაკუთრებით პოპულარულია, ასევე გამოირჩევა მაღალი ტურისტული შემოსავლებით, თუმცა ერთ ვიზიტზე დანახარჯების დონე შედარებით დაბალია. თურქეთისთვის ტურიზმი ქვეყნის ეკონომიკის მნიშვნელოვანი ნაწილია, და ტურისტული სერვისების დიდი არჩევანი, ხშირ შემთხვევაში, უფრო ხელმისაწვდომია, რაც ტურისტების დანახარჯების დონესაც ამცირებს.

გარდა ამისა, აზიის ზოგიერთ ქვეყანაში, როგორიცაა ტაილანდი და მალაიზია, ერთ ვიზიტზე ტურისტების დანახარჯები 1 000 დოლარამდე მერყეობს, რაც დაკავშირებულია სერვისების ხელმისაწვდომობასთან და ცხოვრების დაბალ ხარჯებთან. იმავდროულად, არაბეთის გაერთიანებული საამიროები გამოირჩევა ტურისტების მიერ ერთ ვიზიტზე დახარჯული მაღალი თანხით – საშუალოდ 2 500-3 000 დოლარი. ეს გამოწვეულია მაღალკლასიანი სასტუმროების, სამზარეულოსა და სხვა ფუფუნების სერვისების განვითარებით.

საქართველოს ტურიზმის სექტორი ყოველწლიურად იზრდება, თუმცა ტურისტების მიერ ერთ ვიზიტზე დახარჯული თანხა შედარებით დაბალია. საუდის არაბეთიდან, ისრაელიდან და ევროკავშირის ქვეყნებიდან ჩამოსული ტურისტები ერთ ვიზიტზე საკმაოდ დიდ თანხას ხარჯავენ, რაც მიუთითებს ამ ქვეყნების მოსახლეობის უფრო მაღალ მსყიდველობით უნარზე და იმაზე, რომ ისინი ხშირად უფრო მაღალი კლასის სერვისებს ირჩევენ. თუმცა, სხვა ქვეყნებიდან, განსაკუთრებით რუსეთიდან და თურქეთიდან, ტურისტების დანახარჯები შედარებით დაბალია.

ეს მონაცემები მიანიშნებს, რომ საქართველოს ტურიზმის სფეროში კიდევ ბევრი რამ არის გასაუმჯობესებელი, რათა ერთ ვიზიტზე ტურისტების დანახარჯები გაიზარდოს. ეს შესაძლებელია, მაგალითად, ტურისტული პროდუქტების დივერსიფიკაციით, მაღალი ხარისხის სასტუმროებისა და სერვისების შემოთავაზებით და მაღალფასიანი ტურისტების მოზიდვით. ამასთან, მნიშვნელოვანია ინფრასტრუქტურის გაუმჯობესება და ახალი ტურისტული ატრაქციების შექმნა, რაც ტურისტების საერთო გამოცდილებას გააუმჯობესებს და, შესაბამისად, მათი დანახარჯების ზრდას გამოიწვევს.

2024 წლის მეორე კვარტალში საქართველოს მიერ საერთაშორისო მოგზაურობიდან მიღებულმა შემოსავალმა 1.1 მილიარდი აშშ დოლარი შეადგინა, რაც მიუთითებს ტურიზმის სექტორის პოზიტიურ დინამიკაზე. თუმცა, ერთ ვიზიტზე ტურისტების მიერ დახარჯული თანხა ჯერ კიდევ საკმაოდ დაბალია, განსაკუთრებით რუსეთიდან და თურქეთიდან ჩამოსული ტურისტებისთვის. საქართველო, როგორც ტურისტული მიმართულება, განაგრძობს განვითარებას, თუმცა საჭიროა მეტი ინვესტიცია ინფრასტრუქტურასა და სერვისების ხარისხში, რათა გაიზარდოს ერთ ვიზიტზე ტურისტების მიერ დახარჯული თანხა.

გლობალური ტენდენციების გათვალისწინებით, საქართველოს ტურისტული პოტენციალი შესაძლოა მნიშვნელოვნად გაიზარდოს, თუ ქვეყანა გააუმჯობესებს მაღალფასიანი ტურისტებისთვის განკუთვნილი სერვისებისა და ატრაქციების შეთავაზებას. ამისთვის აუცილებელია ინვესტიციების მოზიდვა, ინფრასტრუქტურის განვითარება და აქტიური მარკეტინგული კამპანიების ჩატარება, რაც ხელს შეუწყობს უფრო მაღალი დანახარჯების მქონე ტურისტების მოზიდვას და, შესაბამისად, ქვეყნის ეკონომიკის გაძლიერებას.