საქართველოს მიკროსაფინანსო სექტორი – ზრდის ტენდენცია და ძირითადი ფინანსური მაჩვენებლები

2024 წლის მონაცემებით, საქართველოს მიკროსაფინანსო ორგანიზაციებმა (მისო–ებმა) მნიშვნელოვანი ფინანსური ზრდა აჩვენეს. სექტორის წმინდა მოგებამ 133.6 მილიონი ლარი შეადგინა, რაც 2023 წლის მაჩვენებელთან შედარებით 8.3 მილიონი ლარით მეტია. ეს ზრდა მიანიშნებს იმაზე, რომ მიკროსაფინანსო ბაზარი საქართველოში კვლავ აქტიურად ვითარდება და მნიშვნელოვან ეკონომიკურ როლს ასრულებს.

ეროვნული ბანკის მიერ გამოქვეყნებული კონსოლიდირებული ფინანსური ანგარიშგების მიხედვით, 2024 წლის მდგომარეობით, მიკროსაფინანსო ორგანიზაციების მთლიანი აქტივები 2.27 მილიარდი ლარია, ხოლო მთლიანი კაპიტალი 778.6 მილიონი ლარს შეადგენს. ამ მონაცემების ზრდა სექტორის ფინანსურ მდგრადობას და გაზრდილ კაპიტალის ბაზას ადასტურებს, რაც შესაძლებლობას აძლევს ორგანიზაციებს, მეტად გააფართოონ დაკრედიტების სერვისები.

მიკროსაფინანსო სექტორის ძირითადი შემოსავლის წყარო კვლავაც ფიზიკურ პირებზე გაცემული სესხებია. 2024 წელს საპროცენტო შემოსავალმა 463.2 მილიონი ლარი შეადგინა, საიდანაც 408.9 მილიონი ლარი ფიზიკურ პირებზე გაცემული სესხებიდან მიღებული შემოსავალია. იურიდიულ პირებზე გაცემული სესხებიდან სექტორმა შედარებით ნაკლები, მხოლოდ 4 მილიონი ლარი მიიღო. ეს ასახავს მიკროსაფინანსო სექტორის ძირითად სტრუქტურას, რომლის მთავარი მიზნობრივი აუდიტორია ისევ ინდივიდუალური მომხმარებლები არიან.

გარდა საპროცენტო შემოსავლებისა, 2024 წელს მიკროსაფინანსო ორგანიზაციებმა 80.2 მილიონი ლარის არასაპროცენტო შემოსავალი მიიღეს. ეს მაჩვენებელი ასევე მნიშვნელოვან როლს თამაშობს სექტორის ფინანსურ სიძლიერეში, რადგან არასაპროცენტო შემოსავლები მოიცავს საკომისიო გადასახადებს, სხვა ფინანსურ მომსახურებას და დამატებით შემოსავლის წყაროებს, რაც კომპანიებს უფრო მოქნილ და მდგრად სტრუქტურას ანიჭებს.

ცნობისთვის, 2024 წლის განმავლობაში საქართველოს მიკროსაფინანსო ბაზარზე 31 ორგანიზაცია ოპერირებდა. ეს რიცხვი მეტყველებს იმაზე, რომ სექტორი საკმაოდ კონკურენტულია, თუმცა სტაბილური. მიუხედავად ამისა, აღნიშნული კომპანიები განიცდიან რეგულაციების გამკაცრებას, რაც გავლენას ახდენს მათ სამომავლო სტრატეგიებზე.

მიკროსაფინანსო სექტორის სტაბილური ზრდა, ერთი მხრივ, მიუთითებს საქართველოს ეკონომიკის მდგრადობაზე, ხოლო, მეორე მხრივ, აჩვენებს, რომ მცირე და საშუალო შემოსავლის მქონე მომხმარებლებისთვის ფინანსური სერვისების ხელმისაწვდომობა კვლავ აქტუალურია. მიუხედავად ამისა, ზრდის პარალელურად, მნიშვნელოვანია, რომ სექტორის განვითარების პარალელურად მომხმარებელთა ფინანსური განათლებაც გაიზარდოს, რათა სესხების მართვა და ფინანსური გადაწყვეტილებების მიღება უფრო ეფექტურად მოხდეს.