რა უნარებია საჭირო ხელოვნური ინტელექტის არატექნიკურ როლებში? — გლობალური პრაქტიკა და საქართველოს რეალობა

როდესაც ხელოვნურ ინტელექტზე საუბარია, უმეტესად პირველ ასოციაციად ტექნიკური პოზიციები გვახსენდება — პროგრამისტები, მონაცემთა მეცნიერები ან მანქანური სწავლების ინჟინრები. თუმცა, AI-ის ინტეგრაცია მხოლოდ ტექნოლოგიების შექმნას არ გულისხმობს. იმისთვის, რომ ეს სისტემები რეალურად იქცეს პროდუქტებად, რომლებიც მომხმარებელს ეხმარება და ბიზნეს პროცესებს აუმჯობესებს, აუცილებელია ფართო სპექტრის არატექნიკური პროფესიული ჩართულობა.

გლობალურად, ხელოვნური ინტელექტის ეკოსისტემა სულ უფრო მეტად ეყრდნობა ისეთ როლებს, როგორებიცაა AI პროდუქტის მენეჯერი, ბიზნეს ანალიტიკოსი, კრეატიული კონტენტის სტრატეგი, ხარისხის შემფასებელი და მომხმარებელთან ურთიერთობის სპეციალისტი. ამ პროფესიონალები არ ქმნიან ალგორითმებს, მაგრამ მათზეა დამოკიდებული, თუ როგორ იქნება ხელოვნური ინტელექტი გამოყენებული რეალურ პროდუქტებსა და მომსახურებებში.

მაგალითად, პროდუქტის მენეჯერებს სჭირდებათ უნარი, რათა ტექნიკურ გუნდს და ბიზნეს მიზნებს შორის დააკავშირონ მოთხოვნები. მათ უნდა იცოდნენ მომხმარებლის საჭიროებები, ბაზრის ლოგიკა და ის შესაძლებლობები, რასაც AI იძლევა. ბიზნეს ანალიტიკოსებს ევალებათ მონაცემების ინტერპრეტაცია და იმ კონტექსტში ჩასმა, რომელიც კონკრეტული ორგანიზაციისთვის არის რელევანტური. კრეატიული როლების შემთხვევაში კი მნიშვნელოვანი ხდება კონტენტის გენერაციის, ბრენდინგისა და ნარატივის მართვის უნარები — განსაკუთრებით მაშინ, როცა გენერაციული AI ინსტრუმენტები იყენებენ მარკეტინგის გუნდები.

BTU-ს 2025 წლის კვლევამ აჩვენა, რომ საქართველოს ბაზარზეც უკვე ჩნდება მოთხოვნა მსგავს პოზიციებზე, თუმცა ისინი ჯერ კიდევ ნაკლებად სტანდარტიზებულია. კვლევის მიხედვით, არატექნიკურ პოზიციებში, სადაც AI არის ძირითადი მოთხოვნა ან მნიშვნელოვანი კომპონენტი, ხშირად მოითხოვება შემდეგი უნარები:

• მონაცემთა წიგნიერება — ანუ უნარი, წაიკითხო, გაიგო და გამოიყენო ანალიტიკური მონაცემები და მეტრიკები (მაგ. KPI-ები, კამპანიების შედეგები);
• ბიზნეს პროცესების ავტომატიზაციის ცოდნა — მაგალითად, RPA (robotic process automation) ან AI-ზე დაფუძნებული ვორქფლოუს სისტემები;
• GenAI ინსტრუმენტების პრაქტიკული ცოდნა — როგორიცაა ChatGPT, Midjourney, Firefly და სხვა;
• სოცმედია და მარკეტინგის მართვა — რეკლამის კამპანიების დაგეგმვა, ანალიზი და ოპტიმიზაცია;
• კრეატიული სტრატეგიის შექმნა — ბრენდინგი, თხრობის უნარები (storytelling), ვიზუალური და ტექსტური შინაარსის დაგეგმვა.

აღსანიშნავია, რომ საქართველოში ასეთ პოზიციებზე მოთხოვნა ძირითადად მოდის საერთაშორისო დამსაქმებლებისგან, რომლებიც ეძებენ დისტანციურად მომუშავე კადრებს. ადგილობრივ კომპანიებში მსგავსი ფუნქციები ხშირად სხვა პოზიციების ფარგლებშია გაერთიანებული და ცალკე პროფესიული იდენტობა ჯერ არ აქვთ.

ეს ქმნის როგორც სირთულეს, ისე შესაძლებლობას. ერთი მხრივ, ნაკლებად ჩანს უნარების განვითარების მკაფიო მარშრუტები — ვთქვათ, როგორ უნდა იქცე AI პროდუქტის მენეჯერად არა ინჟინრის, არამედ მარკეტერის ან ანალიტიკოსის პროფილით. მეორე მხრივ კი, ეს არის სივრცე, სადაც განათლებისა და გადამზადების პროგრამებს შეუძლიათ სწრაფად მოახდინონ რეაგირება და შექმნან კონკრეტული უნარებზე მორგებული კურსები.

დღეს უკვე ნათელია, რომ ხელოვნური ინტელექტი მხოლოდ ტექნიკური სფეროს საქმე აღარ არის. ის მოითხოვს პროფესიონალებს, რომლებიც აამუშავებენ პროცესებს, მოახდენენ შინაარსის ადაპტაციას და დააკავშირებენ ტექნოლოგიას ადამიანის საჭიროებებთან. საქართველოში ამ დინამიკის გაცნობიერება და მხარდაჭერა შეიძლება გახდეს გზა AI სფეროში უფრო ფართო და მრავალფეროვანი კარიერული შესაძლებლობების გასახსნელად.

BTU-ს სრული კვლევა — „AI სექტორი საქართველოში: მიმდინარე ტენდენციები და სამომავლო პოტენციალი“ ხელმისაწვდომია ბმულზე.