მოტივაცია ყველაფერს არ აგვარებს — რა გვჭირდება სინამდვილეში წარმატებისთვის?

ბოლო წლებში ქართულ სივრცეში სულ უფრო ხშირად გვესმის ფრაზები: „იყავი მოტივირებული“, „თუ მართლა გინდა, შეძლებ“, „მოტივაცია მთავარია“. მოტივაციის თემატიკა ჭარბად ფიგურირებს სოციალურ ქსელებში, ტრენინგებსა და თვითგანვითარების ლიტერატურაში. თუმცა, მართალია კი, რომ მხოლოდ მოტივაცია საკმარისია წარმატებისთვის?

ეს წარმოდგენა თითქოს მარტივ და მიმზიდველ გზას გვთავაზობს: თუ საკმარისად მოინდომებ, აუცილებლად მიაღწევ მიზანს. მაგრამ რეალობა გაცილებით კომპლექსურია. წარმატება არ არის მხოლოდ შთაგონებაზე დამოკიდებული – ის მოითხოვს სისტემურ მხარდაჭერას, გარემოს, სტრუქტურას, რესურსებზე წვდომასა და ხშირად – სოციალურ სიმშვიდეს.

საქართველოში, განსაკუთრებით ახალგაზრდა თაობაში, ხშირად შეინიშნება მოტივაციის ნაკლებობა – არა იმიტომ, რომ ადამიანები ზარმაცები არიან, არამედ იმიტომ, რომ ხშირად ეზღუდებათ შესაძლებლობების გამოყენება. თუ ადამიანი ცხოვრობს რეგიონში, სადაც არ არის პროფესიული კურსები, კარგი სკოლა ან სტაბილური ტექნოლოგიები, რთულია მხოლოდ მოტივაციით დაძლიოს ეს ბარიერები.

რუტინას, რომელიც სტრუქტურასა და ჩარჩოს ეყრდნობა, რეალურად ბევრად უფრო მნიშვნელოვანი როლი აქვს, ვიდრე ამას მოტივაციაზე გავრცელებული პოპულარული ნარატივი ასახავს. ადამიანს შეიძლება ძალიან უნდოდეს სწავლა, მაგრამ თუ არ აქვს დღის წესრიგი, მხარდაჭერა ან წვდომა შესაბამის რესურსზე, მოტივაცია სწრაფად იწურება.

ასევე მნიშვნელოვანია მხარდაჭერის სისტემა – იქნება ეს ოჯახი, მენტორი, თანატოლების წრე თუ პროფესიული კონტაქტები. წარმატება ხშირად სწორედ იმ მომენტში იბადება, როცა ადამიანი მარტო აღარ არის პროცესში და მას ენიჭება რჩევა, ხელშეწყობა ან ელემენტარული დამშვიდება.

მნიშვნელოვანია ასევე გარემო, რომელიც ან აქეზებს ან ახშობს მცდელობას. თუ გარშემო არსებულ საზოგადოებაში დამკვიდრებულია მიდგომა, რომ „არ გამოგივა“, „ასე არაფერი გამოვა“, ან „აქ მაინც არაფერი იცვლება“, ადამიანს შეიძლება ბუნებრივად დაეკარგოს ენერგია. ეს არ ნიშნავს, რომ მოტივაცია არ არის საჭირო – პირიქით, ის ხშირად საწყისი ბიძგია (ან მოტივატორი). თუმცა, მხოლოდ მისი იმედი – იმ რეალობაში, სადაც სისტემური მხარდაჭერა არ არსებობს – ხშირად წამგებიანია.

ასევე უნდა ვახსენოთ ფსიქიკური ჯანმრთელობა – თემატიკა, რომელიც ჯერ კიდევ საკმარისად არ არის ინტეგრირებული წარმატების დისკურსში. ზოგჯერ ადამიანი უბრალოდ არ არის კარგ მდგომარეობაში იმისთვის, რომ „მოტივირებული“ იყოს.

გარდა ამისა, წარმატების მიღწევისთვისპატარა ნაბიჯებით მიღწეული პროგრესი ბევრად უფრო მდგრადია, ვიდრე ემოციური აღმაფრენა, რომელიც შესაძლოა ერთ კვირაში ჩაქრეს.

მოტივაცია მნიშვნელოვანია – მაგრამ ის მხოლოდ დასაწყისია. რეალურ წარმატებას განაპირობებს კეთილმოწყობილი გარემო, სტაბილური ჩვევები, მხარდაჭერა და ხელმისაწვდომი რესურსები.