ინფლაციის ახალი ლიდერები

2025 წლის ივნისში საქართველოს ბაზარზე ფასების ცვლილებამ საზოგადოებაში განსაკუთრებული ინტერესი გამოიწვია, რადგან წლიური ინფლაცია 4%-ს მიუახლოვდა, ხოლო საბაზო ინფლაციის მაჩვენებელი 2.4%-ია. ოფიციალური სტატისტიკის მიხედვით, თვიური ინფლაცია ფაქტობრივად ნულოვანია, თუმცა კონკრეტული პროდუქტები ბოლო ერთი წლის განმავლობაში რეკორდულად გაძვირდა, რაც განსაკუთრებით თვალშისაცემია ყოველდღიურ ხარჯებში.

ლიდერობს ლიმონი, რომლის ფასი გასული წლის ივნისთან შედარებით 101.5%-ით გაიზარდა. ასეთი მკვეთრი გაძვირება ერთდროულად ასახავს როგორც მსოფლიო ბაზრებზე ციტრუსების ფასების მერყეობას, ასევე ლოგისტიკურ ჯაჭვებში არსებულ შეფერხებებს, რომლებიც განსაკუთრებით აგრძელებს მოქმედებას იმპორტირებულ პროდუქციაზე. ციტრუსების სეგმენტში კივის ფასიც მკვეთრადაა გაზრდილი — 50%-ით, რაც სეზონურობასა და მიწოდების პრობლემებს უკავშირდება.

ბოსტნეულის ჯგუფში ყველაზე მეტად გაძვირდა კარტოფილი და კომბოსტო, შესაბამისად 38% და 32%-ით. ამ პროდუქტებზე ფასების ზრდა ხშირად ხდება როგორც შიდა წარმოების შემცირების, ასევე იმპორტირებულ საქონელზე ხარჯების მატების ფონზე. ასეთივე დინამიკა შეინიშნება მზესუმზირის ზეთზე, რომლის ფასი 28.4%-ით არის გაზრდილი — ეს პროდუქტი ტრადიციულად გლობალური ბაზრის და სავალუტო კურსის ცვლილებებზე ძალიან მგრძნობიარეა.

საინტერესოა, რომ წლიური გაძვირების ათეულში მოხვდა ნაყინი და კაკაოც — ნაყინის ფასმა 29%-იანი, კაკაომ კი 27%-იანი ზრდა აჩვენა. ტკბილეულის და დესერტების კატეგორიაში ეს აჩვენებს როგორც ნედლეულის (კაკაოსა და რძის) გაძვირებას, ასევე ტრანსპორტირებისა და ენერგორესურსების ზრდას, რაც წარმოების საბოლოო ფასზეც აისახება.

წელს მკვეთრად გაძვირდა ტკივილგამაყუჩებელი მედიკამენტებიც — მათი ფასი 25%-ით არის გაზრდილი, რაც სამედიცინო პროდუქციის იმპორტთან დაკავშირებულ გლობალურ გამოწვევებს, დევალვაციას და მარეგულირებელი პოლიტიკის ცვლილებებს ასახავს.

ფასების ტოპ ათეულში მოხვდა კიდევ ორი განსაკუთრებული კატეგორია: ქორწინების 958 სინჯის ოქროს ბეჭედი 23.4%-ით გაძვირდა — ეს უკვე მეტყველებს ოქროს მსოფლიო ფასის და ლოკალურ სავალუტო კურსზე დამოკიდებულებაზე; ხოლო ქლიავის ფასის 21%-იანი ზრდა უშუალოდ უკავშირდება როგორც ადგილობრივ კლიმატურ ფაქტორებს, ისე ექსპორტისა და შიდა ბაზრის მოთხოვნის ზრდას.

საბოლოო ჯამში, მიუხედავად იმისა, რომ ზოგადი ინფლაცია ზომიერია, ცალკეული პროდუქტები, რომლებსაც მოსახლეობა ყოველდღიურად მოიხმარს, ორნიშნა ტემპით ძვირდება. ეს კიდევ ერთხელ აჩვენებს, რომ საქონლის კონკრეტული ჯგუფების ინფლაცია ხშირად გაცილებით მაღალია, ვიდრე საერთო მაჩვენებელი და სერიოზულ გავლენას ახდენს როგორც ოჯახების ბიუჯეტზე, ასევე ეკონომიკური გეგმების ფორმირებაზე. ასეთი სურათის ფონზე სულ უფრო მნიშვნელოვანი ხდება საბაზრო დივერსიფიკაცია, ადგილობრივი წარმოების მხარდაჭერა და იმპორტის ალტერნატივების ძიება, რათა შოკები ცალკეულ ჯგუფებში ნაკლებად მძიმედ აისახოს.