დისტანციური მუშაობა ქართულ IT სექტორში: თავისუფლება თუ კომპრომისი?

COVID-19 პანდემიამ დისტანციური მუშაობა საქართველოში ფართო პრაქტიკად აქცია, თუმცა IT სექტორში ეს ტრენდები მნიშვნელოვნად განსხვავდება სხვა დარგებისგან. მიუხედავად ციფრული ბუნებისა, 2023 წლის მონაცემებით, საქართველოში IT პროფესიით დასაქმებულთა მხოლოდ 26% მუშაობდა დისტანციურად, ანუ სამუშაო დღეების ნახევარს მაინც სახლიდან ატარებდა. ეს მაჩვენებელი მიუთითებს, რომ ოფისში დაბრუნების ტენდენცია რეალურადაც მიმდინარეობს, განსაკუთრებით მას შემდეგ, რაც პანდემიური შეზღუდვები მოიხსნა.

მიუხედავად ტექნოლოგიური შესაძლებლობებისა, სექტორის წარმომადგენლები ხაზს უსვამენ, რომ სრულად დისტანციური რეჟიმი ყოველთვის არ არის ოპტიმალური. მათი თქმით, ოფისში მუშაობა ხელს უწყობს ეფექტიან კომუნიკაციას, გუნდის ჩართულობას და პროექტების დროულად განხორციელებას. ამის მიუხედავად, დისტანციური მუშაობის მოთხოვნა ისევ მაღალია — განსაკუთრებით თბილისსა და სხვა დიდ ქალაქებში, სადაც საცობები, დროის არაეფექტური გამოყენება და სახლიდან მუშაობის კომფორტი მნიშვნელოვან ფაქტორებად რჩება.

კვლევები აჩვენებს, რომ დისტანციური რეჟიმი ზოგჯერ ქმნის დროის მართვის პრობლემებსაც. მაგალითად, 27% IT პროფესიონალებისა კვირაში 40 საათზე მეტს მუშაობს, ხოლო 16% პერიოდულად საღამოს ან ღამის საათებში ასრულებს სამუშაოს. ეს შესაძლოა გამოწვეული იყოს სხვა სასაათო ზონაში მყოფ გლობალურ კლიენტებთან ურთიერთობით, მაგრამ ზოგჯერ — გადანაწილებული სამუშაოს არათანაბარ სტრუქტურასთანაც.

ცხადია, დისტანციური მუშაობა არ არის მხოლოდ ტექნიკური საკითხი — ის ასევე ასახავს კომპანიის შიდა კულტურას, მენეჯმენტის სტილს და ინდივიდუალური თავისუფლების აღქმას. მაგალითად, ზოგიერთი კომპანია ცდილობს ჰიბრიდული მოდელის დაცვას, სადაც თანამშრომლები კვირაში რამდენიმე დღეს ოფისში მუშაობენ, დანარჩენ დღეებში — სახლიდან. ამგვარი მიდგომა კომპრომისული და მეტად მდგრადი ჩანს.

მიუხედავად ამისა, სტატისტიკა აჩვენებს, რომ დისტანციური მუშაობა ჯერჯერობით არ ქმნის სრულად დეცენტრალიზებულ შრომით ბაზარს: IT პროფესიონალების 93% ურბანულ დასახლებებში ცხოვრობს, რაც მიუთითებს, რომ სექტორი კვლავ მჭიდროდ არის დაკავშირებული ქალაქებთან. ეს ასახავს ინფრასტრუქტურულ პირობებს, პროფესიული ქსელების ლოკალურობას და ოფისზე დამოკიდებულ მენეჯმენტურ მიდგომებს.

დისტანციური მუშაობა IT სექტორში ჯერ კიდევ ფორმირებადია. კომპანიების ნაწილი მას ხედავს როგორც თანამშრომლების მოზიდვის ინსტრუმენტს, ნაწილი — როგორც პროდუქტიულობის შემცირების რისკს. საბოლოოდ, მომავალი ტრენდები დამოკიდებული იქნება არა მხოლოდ ტექნოლოგიაზე, არამედ იმაზე, თუ როგორ უპასუხებს სექტორი თანამშრომელთა მოქნილობის მოთხოვნას და კომპანიების ეფექტიანობის მიზნებს.

იხილეთ BTU-ს კვლევა IT სექტორის ტენდენციების შესახებ აქ.