ავტომობილების შესაძენად გაცემული სესხების ბუმი

2025 წლის მაისის მდგომარეობით, ფიზიკური პირების დაკრედიტების სტრუქტურაში საინტერესო ცვლილებებია. საქართველოს ეროვნული ბანკის მიერ გამოქვეყნებული სტატისტიკის მიხედვით, ყველაზე მაღალი ზრდის ტემპი სწორედ სატრანსპორტო სესხებს – ანუ ავტომობილის შესაძენად გაცემულ კრედიტებს – აქვთ. ამ კატეგორიამ წლიურად 44%-იანი ბუმი აჩვენა და პორტფელის მოცულობა 273 მილიონ ლარს მიაღწია, რაც წინა წლის მაჩვენებელზე 84 მილიონი ლარით მეტია. ამ ტენდენციის უკან დგას როგორც ავტომობილების ბაზრის აქტივიზაცია, ასევე მომხმარებლის სურვილი უფრო სწრაფად, განვადებით ან კრედიტით გაახალისოს ავტოპარკი, რაც ცალსახად გავლენას ახდენს როგორც ბაზარზე, ისე საბანკო სისტემაზე.

ფიზიკური პირების საერთო სესხების პორტფელი უკვე 27.3 მილიარდ ლარს შეადგენს და წლიურად 16%-იანი ზრდა აჩვენა. დაკრედიტების სტრუქტურაში კვლავ დომინირებს სამომხმარებლო სესხები – მათი პორტფელი 12.8 მილიარდ ლარს აღწევს და ეს მიმართულება ბოლო ერთ წელიწადში 21%-ით გაიზარდა. სამომხმარებლო სესხები საქართველოში ყოველთვის ლიდერობდა, რადგან მათი გამოყენების არეალი მრავალფეროვანია და შედარებით მარტივი წვდომაც ახასიათებს. მეორე პოზიციას კვლავ იპოთეკური სესხები ინარჩუნებს – მათი პორტფელი 12.5 მილიარდი ლარია, ზრდა კი 10%-ია, რაც უძრავი ქონების ბაზრის მდგრადი განვითარების და მაღალი მოთხოვნის ინდიკატორია.

მესამე პოზიციაზეა განვადებები 539 მილიონი ლარის მოცულობით, რაც წლიურად 35%-ით გაიზარდა. ეს მონაცემი კიდევ ერთხელ ადასტურებს, რომ მომხმარებელთა ქცევა თანდათან მეტი მიმართულებით იყენებს განვადების პროდუქტს – მათ შორის ტექნიკის, ავეჯის და სხვა მსხვილი შესყიდვებისთვის. მეოთხე ადგილს, როგორც აღვნიშნეთ, სატრანსპორტო სესხები იკავებს, რასაც მოჰყვება ოვერდრაფტები, სადაც პორტფელი წლიურად 3%-ით შემცირდა და ახლა 79 მილიონი ლარია. ასეთი ცვლილება მომხმარებელთა ფინანსური ქცევის ნაწილობრივ ტრანსფორმაციას და უფრო სტრუქტურირებულ დაკრედიტებას უსვამს ხაზს.

სტუდენტური სესხების პორტფელი ბოლო პოზიციაზეა – 8.3 მილიონი ლარი, თუმცა, მიუხედავად მცირე მოცულობისა, ამ კატეგორიამაც 9%-იანი ზრდა აჩვენა. ეს ასახავს იმასაც, რომ განათლებაზე დაფინანსების საჭიროება და ხელმისაწვდომობა მზარდია, თუმცა ჯერ კიდევ ვერ აღწევს სხვა კატეგორიების მასშტაბებს.

ზოგადი სურათი ცხადად აჩვენებს, რომ საქართველოს საკრედიტო ბაზარზე დაკრედიტების პროდუქტები ყოველწლიურად უფრო მრავალფეროვანი და მორგებული ხდება მომხმარებელთა სხვადასხვა საჭიროებებზე. განსაკუთრებით კი სატრანსპორტო სესხების სწრაფი ზრდა ხაზს უსვამს, რომ როგორც ეკონომიკური აქტივობა, ისე ცხოვრების სტილი საქართველოში მეტად მობილურ და თანამედროვე ტრენდებზე ორიენტირებული ხდება. საბანკო სექტორის მიერ შეთავაზებული ახალი პროდუქტები და უფრო მოქნილი პირობები ამ ტენდენციას კიდევ უფრო აძლიერებს და, დიდი ალბათობით, მიმდინარე წელსაც გაგრძელდება სატრანსპორტო სესხების სწრაფი ზრდა, რასაც თან მოყვება მომხმარებლების ახალი ფინანსური ქცევები და გამოწვევები საბანკო