ავოკადოს მოხმარების ახალი ბუმი

ავოკადო ბოლო წლების ერთ–ერთ ყველაზე ტრენდულ პროდუქტად იქცა როგორც მთელ მსოფლიოში, ისე საქართველოში. ეს ეგზოტიკური, მწვანე ნაყოფი, რომელიც მდიდარია სასარგებლო ცხიმებითა და ვიტამინებით, დღეს უკვე ყოველდღიური კვების რაციონის განუყოფელი ნაწილი გახდა. ბოლო მონაცემები ცხადყოფს, რომ მისი მოხმარება განსაკუთრებით მზარდია, რაც აისახება საქართველოს იმპორტზეც – 2025 წლის იანვარში ავოკადოს იმპორტი 3%-ით გაიზარდა.

საქსტატის ოფიციალური ინფორმაციით, 2025 წლის იანვარში საქართველოში იმპორტირებულია 349 ათასი აშშ დოლარის ღირებულების, თითქმის 167 ტონა ავოკადო, მაშინ როცა გასული წლის იანვარში ქვეყანაში შემოტანილი იყო 162 ტონა, 246 ათასი დოლარის ღირებულებით. ეს ციფრები ხაზს უსვამს როგორც მოცულობით, ისე ღირებულებით ზრდას, რაც საქართველოში ავოკადოს მიმართ გაზრდილ მოთხოვნასა და მის მიმართ ინტერესს ადასტურებს.

მნიშვნელოვანია აღინიშნოს, რომ 2025 წლის იანვრის მონაცემები რეკორდული მაჩვენებელია ბოლო ათწლეულში. უფრო თვალსაჩინო რომ იყოს, თუ შევადარებთ 2016-2025 წლებში იმპორტის მონაცემებს, აშკარად ჩანს, რომ ყოველწლიურად ავოკადოს მოხმარების ზრდის ტემპი შეუჩერებელია. ავოკადო, რომელიც რამდენიმე წლის წინ მხოლოდ დიდი სუპერმარკეტების დახლებზე იყიდებოდა, ახლა უკვე საქართველოს თითქმის ყველა უბნის მაღაზიასა და ბაზარზე თავისუფლად მოიპოვება.

რა არის ასეთი პოპულარობის მიზეზი? მთავარი ფაქტორი გლობალური ტრენდია, რომელიც ჯანსაღი ცხოვრების წესისა და სწორი კვების პოპულარიზაციას გულისხმობს. მსოფლიოში ბოლო წლებია განსაკუთრებით პოპულარული გახდა „ავოკადო ტოსტი“, სალათები, სმუზი და სხვა კერძები, რომლებიც ამ ხილს იყენებს, რამაც გავლენა საქართველოშიც იქონია. განსაკუთრებით ახალმა თაობამ, რომელმაც სოციალური ქსელების გავლენით ჯანსაღი ცხოვრების სტილისა და გამაჯანსაღებელი კვების მიმართ განსაკუთრებული ინტერესი გამოავლინა, მნიშვნელოვნად გაზარდა ავოკადოს მოხმარება.

მნიშვნელოვანია ისიც, რომ საქართველო ძირითადად ავოკადოს თურქეთიდან და ნიდერლანდებიდან ყიდულობს. საქსტატის მიხედვით, 2025 წლის იანვარში თურქეთიდან იმპორტირებულია 123 ტონა ავოკადო 213.9 ათასი აშშ დოლარის ღირებულებით, ხოლო ნიდერლანდებიდან – 44 ტონა, რომლის ღირებულებამაც 135 ათასი აშშ დოლარი შეადგინა. თურქეთი, გეოგრაფიული სიახლოვისა და სავაჭრო ხელშეკრულებების გამო, ამ მხრივ საქართველოსთვის განსაკუთრებით ხელსაყრელი პარტნიორია, თუმცა ნიდერლანდების როლიც მზარდია, რომელიც მსოფლიო ავოკადოს ვაჭრობის ერთ–ერთ ცენტრად მიიჩნევა.

იმპორტის ზრდასთან ერთად, მნიშვნელოვან გამოწვევად რჩება ფასის საკითხი. ავოკადო, რომელიც აქამდე საკმაოდ ხელმისაწვდომ პროდუქტად ითვლებოდა, წელს საკმაოდ გაძვირდა. თუ 2024 წლის იანვარში ერთი კილოგრამი ავოკადოს საშუალო საიმპორტო ფასი 1.5 აშშ დოლარს შეადგენდა, 2025 წლის იანვარში უკვე 2 აშშ დოლარამდე გაიზარდა. ფასის ზრდა, ერთი მხრივ, აიხსნება მსოფლიო ბაზარზე მოთხოვნის მატებით, ხოლო მეორე მხრივ, ლოგისტიკური ხარჯებისა და ინფლაციური პროცესების ზრდით, რაც საერთაშორისო ვაჭრობაზეც აისახება.

მსოფლიო გამოცდილება კი აჩვენებს, რომ ავოკადოს მოხმარება მხოლოდ გაიზრდება. მაგალითად, აშშ, ევროპის ქვეყნები, ჩინეთი და იაპონია ამ პროდუქტს აქტიურად მოიხმარენ. ამის ფონზე, საქართველოც არ ჩამორჩება გლობალურ ტენდენციას და ნელ–ნელა ავოკადოს გამოყენებას ყოველდღიური ცხოვრების წესის ერთგვარ სიმბოლოდ აქცევს. არ არის გამორიცხული, მომავალში საქართველოში ავოკადოს მოხმარების კიდევ უფრო დიდი ზრდა ვიხილოთ, განსაკუთრებით კი, თუ ადგილობრივი წარმოების მცდელობებიც აქტიურად განვითარდება და ავოკადოს მოყვანა საქართველოს სხვადასხვა რეგიონშიც შესაძლებელი გახდება. ეს კი, თავის მხრივ, ფასების სტაბილიზაციასა და ხელმისაწვდომობის გაზრდას ხელს შეუწყობს.